حسد رذیله ای است که مانع درک و تحمل موفقیت های دیگران از سوی حسود می شود و نمی تواند نعمتی را که نصیب دیگری شده بپذیرد. حسود همواره آرزو می کند که موفقیت ها و نعمت های مذکور از محسود گرفته شود.
در این باره علامه احمد نراقی صاحب معراج السعاده می گوید: “حسد یعنی تمنای زوال نعمتی از برادر مسلم خود، از نعمت هایی که صلاح او باشد."(معراج السعاده – ملا احمد نراقی، ص362)
حسد از امراض نفسانیه و بدترین رذایل و خبیث ترین آنها می باشد. در این باره علامه احمد نراقی می گوید: “حسد صاحب خود را به عذاب دنیا گرفتار، و به عقاب عقبی مبتلا می سازد، زیرا که حسود در دنیا لحظه ای از حزن و الم و غصه و غم خالی نیست. چون که او هر نعمتی که از کسی دید متألم می شود و چون نعمت خدا نسبت به بندگان خود بی نهایت است، و هرگز منقطع نمی شود پس حسود بیچاره پیوسته محزون و غمناک است. و اصلا به محسود ضرری نمی رسد، بلکه ثواب و حسنات او زیاد می شود.” (معراج السعاده – ملا احمد نراقی – ص362)
موضوعات: "فرهنگی- اخلاقی" یا "عفاف و حجاب"
سلطه گري را گفتند چه خوری ؟
گفت: گوشت ملت
گفتند:چه نوشی ؟
گفت: خون ملت…………
گفتند: چه پوشی ؟
گفت: پوست ملت
وی را گفتند: از چه راه اینها را بدست میاوری ؟
گفت: از جهل مردمان !
گفتند: ازجهل چگونه نگهداري و مراقبت ميكني؟
گفت: در جعبة طلائي خرافات!
در کتاب ذخائرالعقبی از اسماء بنت عمیس داستانی به این شرح نقل شده است: روزى فاطمه(علیها السلام) به من فرمود: من از کار مردم مدینه که زنان خود را بعد از وفات به صورت ناخوشایندى براى دفن مى برند، و تنها پارچه اى بر او مى افکنند که حجم بدن از پشت آن نمایان است ناخرسندم.
اسماء گفت: من در سرزمین حبشه چیزى دیده ام که با آن جنازه مردگان را حمل مى کردند، سپس شاخه هایى از درخت نخل را برداشت و به صورت تابوت مخصوصى درآورد که پارچه اى را روى چوب هاى آن مى افکندند، و بدن را درون آن مى گذاردند، به گونه اى که بدن پیدا نبود.
هنگامى که فاطمه بانوى بزرگ اسلام(علیها السلام) آن را مشاهده کرد فرمود: بسیار خوب و عالى است (و هنگامى که من از دنیا رفتم مرا با آن بردارید)…
و در ذیل همین حدیث آمده است: هنگامى که فاطمه(علیها السلام) چشمش به آن افتاد تبسم فرمود، و این تنها تبسم او بعد از وفات پیغمبر اکرم(صلى الله علیه وآله) بود!(1)
ابونعیم در حدیثی از پیغمبر اکرم(صلى الله علیه وآله) نقل مى کند که روزى رو به یارانش کرد و فرمود:
«مَا خَیْرُ لِلْنِساءِ»؛ (چه چیزى براى زنان از همه بهتر است)؟
یاران ندانستند در جواب چه بگویند.
امام على(علیه السلام) به سوى حضرت فاطمه(علیها السلام) آمد و این مطلب را به اطلاع او رسانید.
بانوى اسلام گفت: چرا نگفتى: «خَیْرٌ لَهُنَّ اَنْ لا یَرَیْنَ الرِّجالَ وَ لاَ یَرَوْنَهُنَّ» ؛ (از همه بهتر این است که نه آنها مردان بیگانه را ببینند و نه مردان بیگانه آنها را) (با آنها جلسات خصوصى نداشته باشند).
امام على(علیه السلام) بازگشت و این پاسخ را به پیغمبر اکرم(صلى الله علیه وآله) عرض کرد.
پیامبر فرمود: «مَنْ عَلَّمَکَ هذا» ؛ (چه کسى این پاسخ را به تو آموخت؟)
عرض کرد: فاطمه(علیها السلام) .
فرمود: «اِنَّها بَضْعَةٌ مِنِّی» ؛ (او پاره وجود من است).(2)(3)
حفظ ایمان، آرامش درونی، سلامت جسمانی، استحکام بنیان خانواده ها، عزت و سربلندی جامعه و جلوگیری از بزهکاری ها و مفاسد متعدد اخلاقی از جمله دستاوردهای حفظ حجاب و رعایت حریم زنان از معرض دید نامحرمان می باشد. به همین جهت، رسول خدا(صلی الله علیه و آله) طبق فرمان الهی دستور داد که: «بِاَعِدُوا بَیْنَ اَنْفاسِ النِّساءِ وَ اَنْفاسِ الرِّجالِ؛ میان زنان و مردان[نامحرم] فاصله ایجاد کنید!»
پی نوشت ها:
(1) . ذخائر العقبى، صفحه 54 .
(2) . حلیة الاولیاء، جلد 2، صفحه 40 .
(3) . گردآوری از: کتاب زهرا(سلام الله علیها) برترین بانوی جهان، حضرت آیت الله مکارم شیرازی، ص 85.
منابع :سایت آیت الله مکارم شیرازی و سایت بنیاد حجاب و عفاف
اگر طلبه ای هستید که تازه وارد حوزه شده اید حتما کلمه (مباحثه) را تا کنون زیاد شنیده اید. بیشتر اساتید مخصوصا در سالهای ابتدای طلبگی روی این مساله تاکید زیادی دارند و غالبا به طلاب گوشزد می کنند که مباحثه را فراموش نکنند.
مباحثه یک سنت قدیمی است که از سالهای گذشته در حوزه های علمیه متداول بوده و تحقیقات جدید روز مهر تایید بر این روش زده است. به طوری که امروزه, مباحثه کردن یکی از بهترین شیوه های یادگیری به شمار می رود.
با این حال جای بسی افسوس است که امروزه در حوزه های ما، این سنت خوب کمرنگ شده و متاسفانه برنامه ریزی غلط درسی و زندگی پرمشغله دو مشکل عمده هستند که به این مشکل دامن می زنند و آرام آرام مباحثه را از زندگی طلبگی جدا می کنند.
ما قصد داریم در چند مقاله به صورت دقیق تر پیرامون این سنت قدیمی و شاید هم به روز با شما سخن بگوییم. پس با ما همراه باشید:
مقدمه ای درباره مباحثه
مباحثه از آداب درس خواندن است. اساتید در آغاز شروع به تحصیل طلاب، آنان را به مباحثه تشویق میکنند. اساتید چهار مرحله را برای ماندگاری درس در حافظه و فهم بهتر آن پیشنهاد میکنند. پیش مطالعه که قبل از شروع درس صورت میگیرد و سپس درس و مطالعهی پس از درس و مباحثه این چهار مرحله هستند. (1)
مباحثه تمرین تقویت بیان و فن سخنوری است. به علاوه نوعی ممارست برای کلاسداری و تدریس است. هماندیشی در مباحثه باعث برطرف شدن اشکالات و بدفهمیها میشود.و در بسیاری اوقات اندیشهای نو را در پی دارد. (2)
خواسته های نفس و چگونگی تعامل با آنها از موضوعات مهم تربیتی است که نظرات گوناگون و بعضا متضادی درباره آن ارائه شده است. برخی میدان دادن به نفس را توصیه می کنند و برخی دیگر با تعبیر کشتن، مبارزه با خواسته های نفس را بر گزیده اند.
در اسلام نه سخن از افراط است و نه تفریط. دستوری که اسلام می دهد تربیت نفس است؛ تربیتی که دستور و روش کار آن را عقل و نقل (آیات و روایات) بیان می کند.
در این راستا امیرالمؤمنین علیه السلام به عنوان امام و بیان کننده آموزه های وحیانی راهکارهایی بیان کرده اند که در ادامه به تعدادی از آنها اشاره می کنیم.