حسد رذیله ای است که مانع درک و تحمل موفقیت های دیگران از سوی حسود می شود و نمی تواند نعمتی را که نصیب دیگری شده بپذیرد. حسود همواره آرزو می کند که موفقیت ها و نعمت های مذکور از محسود گرفته شود.



در این باره علامه احمد نراقی صاحب معراج السعاده می گوید: “حسد یعنی تمنای زوال نعمتی از برادر مسلم خود، از نعمت هایی که صلاح او باشد."(معراج السعاده – ملا احمد نراقی، ص362)

حسد از امراض نفسانیه و بدترین رذایل و خبیث ترین آنها می باشد. در این باره علامه احمد نراقی می گوید: “حسد صاحب خود را به عذاب دنیا گرفتار، و به عقاب عقبی مبتلا می سازد، زیرا که حسود در دنیا لحظه ای از حزن و الم و غصه و غم خالی نیست. چون که او هر نعمتی که از کسی دید متألم می شود و چون نعمت خدا نسبت به بندگان خود بی نهایت است، و هرگز منقطع نمی شود پس حسود بیچاره پیوسته محزون و غمناک است. و اصلا به محسود ضرری نمی رسد، بلکه ثواب و حسنات او زیاد می شود.” (معراج السعاده – ملا احمد نراقی – ص362)

ng>روایاتی در رابطه با حسد
“امام صادق (علیه السلام) می فرماید: براستی حسد است که ایمان را می خورد چنانچه آتش هیزم را."(گناهان کبیره، ج2 شهید دستغیب، ص342)

“امام صادق(علیه السلام) می فرماید: اساس کفر سه چیز است: حرص، تکبر، حسد.” 4(گناهان کبیره، ج2- شهید دستغیب، ص342)

“امام علی علیه السلام می فرماید: اَلحَسَدُ یَضنِی؛ حسد، آدمی را رنجور می کند."(پرتوی از کلام امام علی(علیه السلام) منصور کریمیان، ص108)

امام علی علیه السلام می فرماید: آدم حسود، حسرت ها و افسوس هایش بسیار، و گناهانش چند برابر است."(پرتوی از کلام امام علی(علیه السلام)، منصور کریمیان، ص 109 )


تفاوت حسد با غبطه و غیرت
“غبطه به معنی آرزو کردن دارا شدن مثل نعمتی است که به دیگری رسیده است بدون اینکه از رسیدن نعمت به آن شخص بدش بیاید و میل برطرف شدنش را داشته باشد، در صورتی که غبطه آرزوی دارا شدن مثل همان نعمت است حسد آرزوی برطرف شدن آن نعمت از صاحبش می باشد."(معراج السعاده – ملا احمد نراقی، ص 363)

“و اگر زوال و نابودی چیزی را از کسی بخواهد که صلاح او نباشد غیرت گویند.”


راههای مقابله با حسد
1- تأمل و تفکر در آثار و عوارض تلخ حسد.
2- تواضع، خیرخواهی و به دیگران خدمت کنی. و از رسیدن خیر به دیگران شاد شوی و از موفقیت های و خوبی های دیگران همیشه صحبت کنی.
3- به یاد بیاورید که خداوند نعمت های زیادی به او(خود فرد حسود) داده به یاد افرادی که مشکلات بیشتری دارد بیفتد که من در مقایسه با آنان نعمت های زیادی دارم.
4- با پیروی از دستورات دین و آموزه های معصومین(علیهم السلام) عقل و خرد خود را ورزیده و قوی کند.

5- تبدیل کردن حسد به غبطه بدانیم که شکست دیگری هیچ کمکی به ما نمی کند و چه بسا مشکلاتی نیز به بار می آورد. لذا به جای تخریب دیگران به تقویت خود بپردازیم.
6- نسبت به دیگران خوش بین باشیم. سوء ظن داشتن به دیگران باعث حسادت می شود. حسود پس از ریاکاری، عوام فریبی و … به تخریب چهره مردم می پردازد. و این عمل بر ضد خوش بینی است.
7- دعا و تضرع برای پیراستن نفس از آلودگی ها(از جمله حسد) و مداومت به این در خواست.
8- به خود تلقین کردن که من خوب شده ام و من دیگر چنین نیستم از حسد نفرت دارم.
9- تأمل در بی ثباتی دنیا و به یاد مرگ بودن و انسان بداند و غافل نباشد که دیری نمی پاید که حسود و حاسد در خاک پوسیده و فاسد می شوند و یاد و نامی از آنها باقی نمی ماند .
10- حسادت بر کسی باعث ضرر دین و دنیای حسود می شود و به محسود ضرری نمی رسد و حتی اگر حسود عملی انجام دهد نیکی هایش برای محسود نوشته می شود.

منبع: تبیان