آماده انتقال نکات کلیدی به طلاب جدید الورود هستم
بنده به برخی از مدیران مدارس عرض کردم: قصدی برای تدریس در مدرسه‌ی شما را ندارم اما طلبه‌های سال اول را به مدت یک ماه به من واگذار کنید تا هر روز یک ساعت با آن‌ها صحبت کنم. سوال کردند: برنامه‌ی شما چیست؟ گفتم: من چهارصد نکته را در طی ۳۶ سال عمر حوزویِ خود به دست آورده‌ام و در این یک ماه به طلاب ارائه می‌دهم.
اولین کاری که باید حوزه‌های علمیه برای طلاب تازه وارد انجام دهند این است که آن‌ها را با شیوه‌های طلبگی آشنا کنند. متأسفانه برخی طلاب، آگاهی چندانی از شیوه و زِیّ طلبگی، روابط با مردم، دوست و استاد ندارند.
مرحوم میرزای شیرازی می‌گفتند: کاش کتاب «مُنیة المُرید فی آداب المفید و المستفید» در آداب متعلّمین شهید ثانی جزو کتاب‌های درسی می‌شد. علامه حسن زاده می‌گفت: کاش کتاب «جامع السعادة» مرحوم محمد مهدی نراقی جزو کتاب‌های درسیِ حوزه‌های علمیه قرار می‌گرفت؛ کتاب معراج السعادة، تلخیص کتاب جامع السعادة ۳ جلدیِ عربی است. متأسفانه ما از بسیاری از اخلاق علمای شیعه غافل هستیم.
باید طلبه را از روز اول با رفتار، گفتار و شیوه‌ی زندگی علمای شیعه آشنا کرد؛ وقتی طلبه به سطح عالی رسید و مهذّب نشد، دیگر نمی‌توان کاری برای او انجام داد.
این طرحی که حوزه از گذشته داشته که افراد نوجوان و جوان را پذیرش می‌کرده طرح بسیار خوبی است؛ چون قلب نوجوان و جوان، آمادگی پذیرش ایمان و اخلاق نیک را دارد؛ در این سنّ هر بذر نیکی در نهاد او پاشیده شود، نتیجه خواهد داد.
باغ دل جوان و نوجوان آماده است تا بذر روحانیت در وجود او کاشته شود.
اساتید وظیفه دارند همه رفتار طلبگی مثل راه رفتن، لباس پوشیدن، برخورد با مردم و … را به طلاب جوان تعلیم دهند.

طلبه باید به لباس روحانیت افتخار کند
طلبه باید به لباس روحانیت افتخار کند. آیت الله العظمی سبحانی می‌گفتند: این عنوان “حجت الاسلام” چه نقصی داشت که شما به عنوان دکتر می‌چسبید؛ اسم “حجت الاسلام” در حوزه‌ها، افتخار بوده و هست.
متأسفانه برخی طلاب افتخار می‌کنند که به آن ها دکتر گفته شود؛ آیا دکتر افتخار است یا حجت الاسلام؟!
بنده کتاب بیع را در نزد آیت الله بنی فضل تلمّذ کرده‌ام. وی می‌گفت: وقتی اسم شهید بهشتی را می‌گویید، نگویید: دکتر بهشتی! این تنقیص مقام اوست؛ بلکه بگویید: آیت الله دکتر بهشتی!
باید عوامل بی‌مِهری به ارزش‌های حوزوی را از حوزه دور کرد. بستر همه‌ی این مسائل در سال اول حوزه برای طلبه شکل می‌گیرد.
حجت الاسلام والمسلمین قرائتی می‌گفت: برخورد ما با جوان در سه جا می‌باشد؛ خانه، مدرسه و پادگان. اگر در این سه جا به جوان آموزش دادیم، فبهاالمراد؛ و گرنه نمی‌توان کاری انجام داد.
یکی از بایسته‌های عمده اساتید (چه اساتید مدارس و چه اساتید بیرون از حوزه) باید این باشد که رفتارها و گفتارهای علماء دینی به‌تدریج و لطیف به طلاب تازه‌وارد آموزش داده شود که اگر چنین باشد، قطعاً اثر خواهد کرد.
امیرالمومنین علی - علیه السلام - می‌فرماید: الْعِلْمُ فی الصِّغَرِ كَالنَّقْشِ فِی الْحَجَر» على - علیه السّلام - فرموده: معلومات دوران كودكى همانند نقشى است كه بر سنگ حجارى شده باشد. (كنز الفوائد، ج‏۱، ص: ۳۱۹)
بسیاری از طلاب، مطالبی که در سطوح عالی و خارج و همچنین در رفتار و گفتار خود ارائه می‌دهند از آموزش در ابتدای ورود به حوزه می‌باشد.
آیت الله العظمی جوادی آملی می‌گفت: وقتی برای اولین بار وارد حوزه علمیه شدم، استادم چنان جمله‌ی معروف: «أول العلم معرفة الجبار و آخر العلم تفویض الأمر الیه» را قشنگ برای ما توضیح داد که هنوز لذت آن در ذهن من می‌باشد.
همه باید بسیج شده تا طلاب تازه‌وارد را تجهیز به مسائل اخلاقی در حوزه و پایبند به روش‌ها و زِیّ عالمان شیعه نمایند؛ مثل تمرین حجاب برای دختر در سنین کودکی. اگر در سنّ کودکی، دختر با حجاب آشنا نگردد، در ۸ سالگی و یا سِنین بالاتر نمی‌توان او را به داشتن حجاب الزام کرد؛ آن روزی که دختر در سنّ پایین، لذت کاکُل را نمی‌فهمد باید او را مثل دُرّ در صدف حفظ کرد، اما وقتی لذت کاکُل را فهمید، دیگر کاری از دست کسی ساخته نیست.

منبع: خبرگزاری حوزه (با قدری تصرف)

تنظیم: محسن تهرانی - بخش حوزه علمیه تبیان

صفحات: 1· 2