عصر بنی امیه که امام در آن تولد یافت رشد کرد، زمانی بود که مباحث علمی تا حدودی رونق گرفته، بود. از طرفی سیاست منع کتابت حدیث برداشته شده بود و آخرین خلفای اموی در حقیقت آمادگی بیشتری برای میدان دادن به مباحث علمی البته شرایط آن روزایجاب می کرد که این رویکرد ایجاد شود.
در این چنین دورانی امام صادق(ع) پا به دنیا گذاشت و در محضر پدر بزرگوارش امام باقر(ع)که مجالس علمی و درسی بسیاری داشت، هم توانست حضور یابد و باشرایط عصر خود آشنایی پیدا کند. «احمد مبلغی» پاسخگوی سئوالات ما هست در موضوع «فرهنگ در کلام امام صادق (ع)»:
امام صادق(ع) با جامعه ی زمان خود چه برخوردی داشت و ما برای این که بتوانیم به روش های امام پی ببریم، چه باید بکنیم؟
برای این کار ما باید دست به یک تقسیم بندی بزنیم; برخورد امام صادق(ع) با اهل بیت علیهم السلام و برخورد با جامعه ی شیعه راتفکیک کنیم.
برای روشن ساختن برخورد امام با جامعه سنی، باید دست به یک تقسیم دیگر زد. چون رفتار امام بر اساس یک روش واقع گرایانه استورا بود; نه برخورد مطلق نگرانه; لذا با هر دسته ای برخوردخاصی می کرد که این برخورد از یک دسته مبانی فلسفی (از دیدگاه ما) و الهی پیروی می کند. جامعه اهل سنت آن روز را می توان به سه دسته تقسیم کرد.
1- عالمان
2 -عوام
3- حاکمان
هرسه دسته در یک نقطه اشتراک داشتند. یعنی فرهنگشان از یک آبشخور واحد (فرهنگ عامه) سرچشمه می گرفت.
صفحات: 1· 2