نامگذاری هر روز به اسمی یا اتفاقی باعث میشود که آن روز حال و هوای دیگری به خود بگیرد؛ روز معلم، روز خانواده، روز مادر و… اما چندسالی است که میلاد دردانه امام موسیبنجعفر(ع) که سالها قبل از به دنیا آمدنشان امام صادق(ع) مژده آمدنشان را داده بودند، به نام روز «دختر» نامگذاری شده است.
هرچند که این روز به نام کریمه اهل بیت، حضرت معصومه «سلام الله علیها» نامگذاری شده، اما متأسفانه نسل جوان و مخصوصاً دختران ما، شناخت بسیار محدودی از این بانوی گرانقدر دارند.
شاید کمتر به گوش جوانان و بخصوص دختران جوان خورده باشد که امام کاظم(ع) در مورد ایشان فرمودهاند: “ابوها فداها” همان جملهای که پیامبر گرامی اسلام(ص) به حضرت زهرا«سلام الله علیها» فرمودند و شاید بسیاری از مردم نمیدانند که زیارت مزار پربرکت ایشان همان ثواب زیارت مزار پنهان حضرت زهرا«سلام الله علیها» را دارد و حرمشان درهای اجابتی دارد که هیچکس بی جواب نمیماند، باب کرامتی دارد که کسی بینصیبت نمیماند.
بانوی آب و آینه
حضرت معصومه«علیها السلام» در اول سال 173 هجري قمري در مدينه به دنیا آمدند. پدر بزرگوارشان اما موسيبنجعفر، امام هفتم ما شيعيان و مادرشان حضرت نجمه خاتون بودند كه به علت پاكي و طهارت نفس به ایشان طاهره نیز ميگفتند.
حضرت فاطمه معصومه از همان آغاز، در محيطي پرورش يافت که پدر و مادر و فرزندان، همه به فضايل اخلاقي آراسته بودند. عبادت و زهد، پارسايي و تقوا، راستگويي و بردباري، استقامت در برابر ناملايمات، بخشندگي و پاکدامني و نيز ياد خدا، از صفات برجسته اين خاندان پاکسيرت و نيکوسرشت به شمار ميرفت. پدران اين خاندان، همه برگزيدگان و پيشوايان هدايت، گوهرهاي تابناک امامت و سکان داران کشتي انسانيت بودند.
بانوی کریمه؛ دریای فضیلتها
حضرت فاطمه معصومه(س) مظهر فضايل و مقامات است. روايات معصومین(علیهمالسلام) فضيلتها و مقامات بلندي را به آن حضرت نسبت ميدهد. امام صادق(ع) در اين باره ميفرمايند: آگاه باشيد که براي خدا حرمي است و آن در مکه است؛ و براي پيامبر خدا حرمي است و آن در مدينه است. و براي اميرمؤمنان حرمي است و آن در کوفه است. بدانيد که حرم من و فرزندانم بعد از من، در شهر قم است. آگاه باشيد که قم، کوفه کوچک ماست، بدانيد بهشت هشت دروازه دارد که سه تاي آنها به سوي قم است. بانويي از فرزندان من به نام فاطمه، دختر موسي، در آن جا رحلت ميکند که با شفاعت او، همه شيعيان ما وارد بهشت ميشوند.
مهد دانش؛ بانوی کریمه
حضرت معصومه«علیها السلام» در خانداني که سرچشمه علم و تقوا و فضايل اخلاقي بود، پرورش يافت. پس از آنکه پدر بزرگوار آن بانوي گرامي به شهادت رسيد، امام رضا(ع) عهدهدار امر تعليم و تربيت خواهران و برادران خود شد و مخارج آنان را نيز برعهده گرفت. در اثر توجهات زياد آن حضرت، هر يک از فرزندان امام کاظم(ع) به مقامي والا دست یافته و زبانزد همگان شدند.
ابن صباغ ملکي در اين باره ميگويد: “هر يک از فرزندان ابيالحسن موسي معروف به کاظم، فضيلتي مشهور دارد.” بدون ترديد بعد از حضرت رضا(ع) در ميان فرزندان امام موسی کاظم(ع)، حضرت معصومه(س) از نظر علمي و اخلاقي، والامقامترين آنان است. اين حقيقت از اسامي، القاب، تعريفها و توصيفاتي که ائمهاطهار(ع) از ايشان نمودهاند، آشکار است.
حضرت معصومه؛ بانوی عالمه
نقل شده که روزي جمعي از شيعيان، به قصد ديدار موسيبنجعفر(ع) و پرسيدن پرسشهايي از ايشان، به مدينه منوره رفتند. چون امام کاظم(ع) در مسافرت بود، پرسشهاي خود را به حضرت معصومه(س) که در آن هنگام کودکي خردسال بيش نبود، تحويل دادند. فرداي آن روز براي بار ديگر به منزل امام رفتند، ولي هنوز ايشان از سفر برنگشته بود. پس به ناچار پرسشهاي خود را بازخواستند تا در مسافرت بعدي به خدمت امام برسند. غافل از آنکه حضرت معصومه(س) جواب پرسشها را نگاشته است.
وقتي پاسخها را ملاحظه کردند، بسيار خوشحال شدند و پس از سپاسگزاري فراوان، شهر مدينه را ترک گفتند. از قضاي روزگار در بين راه با امام موسيبنجعفر (ع) مواجه شده، ماجراي خويش را بازگفتند. وقتي امام پاسخ پرسشها را مطالعه کردند، سه بار فرمود: پدرش به فدایش …
«معصومه» لقب گرفت
شايد يکي از دلايل «معصومه» ناميدن اين بانو، آن باشد که عصمت مادرش حضرت زهرا(س) در ایشان تجلي يافته است. بر اساس پارهاي از روايات، اين لقب از سوي امام رضا(ع) به اين بانوي والامقام تعلق گرفته است؛ چنانکه فقيه بلندانديش شيعه، علامه مجلسي در اين باره ميگويد: امام رضا(ع) در جايي فرمودند: “هرکس معصومه را در قم زيارت کند، مانند کسي است که مرا زيارت کرده است.”
کریمه اهل بیت؛ بانوی مهربانیها
حضرت معصومه(س) در زبان دانشمندان و فقيهان شيعه، با لقب “کريمه اهل بيت” ياد ميشوند. از ميان بانوان اهل بيت، اين نام زيبا تنها به آن حضرت اختصاص يافته است. براساس رؤياي صادق و صحيحی از عالم گرانقدر، مرحوم آيتالله مرعشي نجفي، اين لقب از طرف امام صادق(ع) به حضرت معصومه(س) اطلاق شده است. در اين رؤيا، امام صادق(ع) به آيتالله نجفي که با دعا و راز و نياز، تلاش و پيگيري را براي يافتن قبر مطهر حضرت زهرا(س) آغاز کرده خطاب فرمودند: “برتو باد به کريمه اهل بيت.”
القاب حضرت معصومه در زیارت نامه ایشان
به طور کلي، سه زيارتنامه براي حضرت معصومه(س) ذکر شده که يکي از آنها مشهور و دو تاي ديگر غيرمشهور است. اسامي و القابی که براي حضرت معصومه(س) ذکر شده، بدین قرار است: طاهره (پاکيزه)، حميده (ستوده)؛ بِرّه (نيکوکار)؛ رشيده (حديافته)؛ تقيه (پرهيزگار)؛ رضيه (خشنود از خدا)؛ مرضيه (مورد رضايت خدا)؛ سيده صديقه (بانوي بسيار راستگو)؛ سيده رضيه مرضيه (بانوي خشنود خدا و مورد رضاي او)؛ سيدةُ نساءالعالمين (سرور زنان عالم). همچنين محدثه و عابده از صفات و القابي است که براي حضرت معصومه(س) عنوان شده است.
فضیلت زیارت بانوی کریمه
براي زيارت آن حضرت، پاداش بسيار بزرگي وعده داده شده که یکی از این پاداشها ورود زائر حریم حضرت معصومه(س) به بهشت است. در اين باره از امام جواد(ع) نقل شده که فرمودند: “هرکس عمهام را در قم زيارت کند، بهشت از آن اوست.”