پیامبران الهی در مسیر زندگی و رسالت خویش صبر داشتند که یکی از مهمترین نمونه‌های آن صبر حضرت نوح(ع) به مدت حدود هزار سال است به ویژه زمانی که در حال ساخت کشتی بود.
 حضرت ابراهیم(ع) از جمله پیامبرانی است که بارها از سوی خداوند امتحان شد و در همه این موارد صبر پیشه کرد؛ زمانی که این پیامبر اولوالعزم را با منجنیق به داخل آتش انداختند جبرئیل به نزدش آمد و گفت اگر خواسته‌ای داری من اجابت خواهم کرد ولی حضرت ابراهیم(ع) با این‌که می‌دانست جبرئیل فقط با اذن خداوند کاری انجام می‌دهد اما باز هم به خدا توکل کرد و به فرشته الهی گفت خواسته‌ای از تو ندارم.
 حضرت ابراهیم(ع) در این امتحان هم صبر پیشه کرد و از آن سربلند بیرون آمد زیرا خداوند خود می‌خواهد بندگانش را بیازماید تا آنها را به درجات بالاتر برساند.
در داستان حضرت یوسف(ع) هم می‌خوانیم که او به دلیل فضائل معنوی فراوانی که به غیر از زیبایی ظاهری داشت به شدت مورد محبت و علاقه پدرش بود و همین امر سبب حسادت ورزیدن برادرانش شد تا جایی که وقتی خوابش مبنی بر سجده کردن ماه و خورشید به خود را برای حضرت یعقوب(ع) بازگو کرد پدرش او را از تعریف کردن این مسئله در نزد برادران منع کرد تا بیش از این به او حسد نورزند.
برادران یوسف سرانجام نتوانستند جلوی حسادت ورزیدن خود را بگیرند و به همین دلیل او را به چاه افکندند  پس از اینکه کاروانی عازم مصر یوسف را از چاه بیرون کشید و به مصر برد حضرت یعقوب(ع) به دلیل علم نبوت بر راستگو نبودن فرزندانش واقف شد و با امید به خداوند فرمود من در این مصیبت صبری جمیل پیشه خواهم کرد.
حسد به عنوان یکی از بدترین ویژگی‌های اخلاقی انسانی است این صفت رذیله سبب می‌شود آدمی حتی برادر خویش را مورد رحم و شفقت قرار ندهد؛ برادران یوسف هم که پدر خود را گمراه می‌دانستند این کار را که خود به گناه بودنش آگاه بودند انجام دادند و می‌گفتند بعدها توبه خواهیم کرد اما اکنون از دست یوسف خلاص شدیم.
هیچ انسانی نباید گمان کند از خطر حسد در امان است مگر برخی از افراد خاص؛ دلیل اینکه دشمنان در صدر اسلام با پیامبر اکرم(ص) و دین او مبارزه می‌کردند هم حسدشان نسبت به ایشان بود زیرا کمالات و برتری‌های خاتم‌الانبیاء(ص) را می‌دیدند و کاری از دستشان بر نمی‌آمد.
 خیال دوری از حسد ابتدای مسیر گمراهی است و نخستین جنایت بشری هم به دلیل حسادت ورزیدن قابیل نسبت به هابیل روی داد.
همین امر سبب حسادت قابیل نسبت به هابیل و قتل او شد در حالیکه هابیل هیچ نقشی در قبول نشدن قربانی او نداشت.
نعمت‌های الهی به هر کس که خداوند صلاح بداند به هر میزان که او بخواهد می‌رسند و آدمی نباید به دلیل تفاوت در برخورداری‌های مادی و معنوی که آن هم به دلیل شایستگی‌های طرف مقابل است نسبت به او حسادت کند زیرا دیگران در گرفتاری‌های ما هم شریک نیستند.
باید در همه مراحل زندگی از حسد دوری کرد اگر آدمی در هر رتبه مادی و معنوی که باشد به حسادت دچار شود آنگاه حقوق دیگران را زیر پا خواهد گذاشت.
 آنچه از داستان حضرت یوسف(ع) در می‌یابیم این است که صبر در زندگی و امید داشتن به خداوند آدمی را به درجات بالا رسانده و حسد هم دشمنی است که خطر آن از دشمنان بیرونی انسان بیشتر خواهد بود.
 حضرت ایوب(ع) نماد صبر و ایستادگی در برابر مشکلات بوده و در مقابل مصائب گوناگون بر خداوند توکل می‌کرد  این پیامبر الهی الگوی خوبی برای صبر پیشه کردن در زندگی همه انسان‌هاست.

درس اخلاق آیت الله مصباح یزدی  در حسینیه امام خمینی(ره) دفتر رهبر معظم انقلاب در قم/ دوشنبه 31 تیرماه