انسان حریص هرگز احساس سیری و بی نیازی نخواهد داشت، اگر چه به تعبیر امام علی(علیه‌السلام) صاحب تمام ثروتهای جهان باشد .

آثار طمع

1- مانع حریت و آزادگی و مقاومت و مبارزه با دشمنان شده و ایستادگی در برابر تطمیع و تهدید قدرتمندان و ثروت اندوزان را غیر ممکن می سازد.

اینکه امیرالمؤمنین علی(علیه السلام) می فرماید: اگر تمامی دنیا را به من بدهند دانه ای را از دهان موری نخواهم گرفت و یا قدرت و حکومت را با لنگه کفش وصله داری مقایسه کرده و می فرماید: اگر با حکومت و قدرت نتوانم رضایت خدا را جلب کنم همان لنگه کفش وصله دار را بر حکومت و قدرت ترجیح خواهم داد، نمونه ای از فرهنگ علوی در بستر مبارزه با رذیله حرص و آز و طمع می باشد.

2-  فرد طماع: در هر مرتبه و مقامی که باشد مورد استفاده ی ابزاری صاحبان قدرت و ثروت قرار می گیرد.

3- فرد طماع، حریص در برابر کج رویها، منکرات و انحرافات سکوت می کند.

ماجرای کربلا و جنایاتی که علیه خاندان عصمت و طهارت به عمل آمد، محصول طمع افراد حریص و تشنگان قدرت و ثروت بود. سه جنگ ناخواسته ای که بر امام علی(علیه السلام) تحمیل شد حاصل طمع زرپرستان و قدرت طلبان بود.

4- فرد طماع و حریص مورد نفرت و بی اعتمادی دیگران واقع شده – منزوی خواهد شد.

5- عقل و اندیشه فرد طماع ضایع شده و قدرت تجزیه و تحلیل و تصمیم گیریهای مهم را از دست می دهد.

6- فرد طماع تابع قانون و ضوابط عقلی و شرعی نبوده، قطب نمای افکار و اعمال او، تأمین آرزوهای دور و دراز خود خواهد بود.

7- انسان حریص هرگز احساس سیری و بی نیازی نخواهد داشت، اگر چه به تعبیر امام علی(علیه السلام) صاحب تمام ثروت های جهان باشد.

8- با توجه به نقش مهم والدین در تربیت و تزکیه فرزندان، والدینی که در دام رذیله طمع گرفتار شده باشند. فرزندانی نا آرام، پرخاشگر، ناسازگار، آسیب پذیر و حقیر خواهند داشت. چرا که والدین آنچه از(بیماریهای اخلاقی) را که خود دارند به فرزندان می دهند.

- حرص و آز و آرزوهای بلند، همچون بنزینی است که به آتش نا آرامی های درونی فرد طماع فرو می ریزد. دامنه آتش، ذهن و زندگی او را در برگرفته و حاصلی جز خاکستر شدن روح و روان بیمار برجای نمی گذارد.

 10- اگر بگوییم، ریشه تمامی قتل ها، سرقت ها، غارت ها، جنگ ها، جنایت ها، خشونت های خانوادگی، فاصله های عظیم طبقاتی، ریشه در طمع و آزمندی دارد امر واضحی را طرح و تکرار کرده ایم.

 
راههای مقابله

بعد از شناخت ریشه ها، ارائه راهکارها و بازشناسی اهرمهای مهار طمع امر مشکلی نخواهد بود.

برای مقابله جدی با رذیله اخلاقی مذکور، علاوه بر طرح و اجرای قوانین مبتنی بر آموزه های دینی و اقدام همه جانبه و همآهنگ مسئولان و متولیان تضمینی، قضایی و امنیتی و نیز فعالیت مدیران و متفکران فرهنگی، علمی، آموزش یر یال تک تک افراد جامعه نیز می بایست به نوبه خود به بازشناسی ریشه ها و راهکارهای مقابله با طمع به عنوان ام الفساد اخلاقی اقدام کنند. اگر چه مسؤلان نباید به تساهل و تسامح در برابر مفسدان اقتصادی و اجتماعی زمینه های رشد این رذیله اخلاقی را فراهم نمایند. و سهم عمده ی خود در فرآیند مقابله با طمع و آزمندی را فراموش نکنند. اما در این اجمال به راههای مقابله فردی، اکتفا می شود.

1- قناعت و ساده زیستی به عنوان پادزهر و اصلی ترین فضیلت در برابر رذیله طمع، به عنوان فرهنگ و تقوای معشیت می بایست در خانه و خانواده مورد عنایت والدین قرار گیرد. و نوجوانان بتوانند به راحتی روح و روان خود را از رذیله طمع دورنگه دارند.

2- عمل، جسم و نیت، روح هر عمل می باشد، لذا اگر برای بدست آوردن ثروت و قدرت، نیت (که روح و قطب نمای عمل می باشد) را جلب رضایت خداوند لازم و کافی بدانیم، تیشه به ریشه طمع و حرص زده ایم .

3- فلسفه وجودی هر پدیده ای (مسکن، مرکب، پوشاک، و خوراک، …) را بشناسیم در این صورت مسکن و مرکب برای آرامش و انجام بهتر امور زندگی خواهد بود نه فخر فروشی و زیاده طلبی و استثمار دیگران.

4- معاشرت و مراوده با سرمایه سالاران و ثروت اندوزان دامنه آتش زیاده طلبی و دنیا پرستی و طمع را در ذهن و زند گی با برافروخته و مانع مقابله با رذیله طمع خواهد شد. برعکس مراوده و دوستی با افراد قانع و ساده زیست قوت و قدرت ما را در جهت مقابله با آرزوهای طولانی تقویت خواهد کرد.

5- مطالعه سرگذشت پاکان و نیکان و صالحان و مبارزان.

6- توجه و تداعی آثار و عوارض تلخ و گزنده فردی و اجتماعی طمع، راه انتخاب سبک زندگی توأم با قناعت و ساده زیستی را هموارتر خواهد کرد. 

منبع تبیان