ایرانیان باستان دانه‌ها را که عبارت بودند از گندم، جو، برنج، لوبیا، عدس، ارزن، نخود، کنجد، باقلا، کاجیله، ذرت و ماش را در ستون‌هایی از خشت خام بر می‌آوردند و سبز شدن هر یک را به فال نیک می‌گرفتند و معتقد بودند که آن دانه در سال نو موجب برکت خواهد بود.
در ایران باستان بعضی از وسایل جشن نوروز مانند آینه و کوزه و اسفند را شب عید از بازار تهیه می‌کردند. بازار در این شب چراغانی و زیور بسته و سرشار از هیجان و شادمانی بود و البته خرید هرکدام هم آیین خاصی را تدارک می‌دید.
خانه تکانی
خانه‌تکانی از دیگر آیین‌های نوروز است. ده پانزده روز مانده به نوروز خانه‌تکانی شروع می‌شود. در این آیین، همه وسایل خانه گردگیری و شست‌وشو می‌شود و پاک و پاکیزه می‌گردد.
در خانه‌تکانی، که در گذشته سه تا چهار هفته طول می‌کشیده است، تمامی ابزارها و وسیله‌هایی که در خانه بوده، جا به جا، تمیز و تعمیر شده و دوباره در جای خود قرار می‌گرفته‌است.
کاشتن سبزه
پس از خانه‌تکانی، نوبت سبزه کاشتن است. مادران حدود یک هفته مانده به نوروز، مقداری گندم، عدس، ماش یا شاهی را در ظرف‌هایی زیبا می ریختند و خیس می نمودند تا آهسته‌آهسته بروید و برای سفره نوروزی آماده گردد. در ایران باستان، بیست و پنج روز پیش از نوروز، در میدان شهر، دوازده ستون از خشت خام بر پا می‌شد، بر ستونی گندم، برستونی جو و به ترتیب، برنج، باقلا، ، ارزن، ذرت، لوبـیا، نخود، کنجد، عدس و ماش می کاشتند و در ششمین روز فروردین، با سرود و ترنم و شادی، این سبزه‌ها را می‌کندند و برای فرخندگی به هر سو می‌پراکندند.
امروز، در همه خانه‌ها رسم است که ده روز یا دو هفته پیش از نوروز، در ظرف‌های کوچک و بزرگ، کاسه، بشقاب، پشت کوزه و … دانه‌هایی چون گندم، عدس، ماش و… می‌کارند. موقع سال تحویل داخل سفره هفت‌سین بایستی سبزه بگذارند. این سبزه‌ها را در خانه‌ها تا روز سیزده نگه داشته و در این روز زمانی که برای سیزده به در از خانه بـیرون می‌روند، در آب روان می‌اندازند.
چیدن سفره هفت سین
اما اصیل‌ترین آیین نوروزی سفره‌ی هفت‌سین است. برخی کارشناسان، مبنای هفت‌سین را چیدن هفت سینی یا هفت قاب بر خوان نوروزی می‌دانند که به آن هفت سینی می‌گفتند و بعدها با حذف (یا) به صورت هفت‌سین در آمد.
یکی از ارکان مراسم نوروز نیز، چیدن سفره‌ی هفت‌سین در هنگام تحویل سال است. در کشورهای مختلف هفت‌سین‌های متفاوتی پهن می‌شود. سفره هفت‌سینی که امروزه بیش‌تر مرسوم است داری هفت مورد از موارد ذیل است:
سبزه: نماد خرمی و نو زیستی
سرکه: نماد شادی
سمنو: نماد خیر و برکت
سیب: نماد مهر و مهرورزی
ســیر: نگهبان سفره
سماق: نماد مزه زندگی
سنجد: نماد حیات
در سفره هفت سین مرسوم است، قرآن مجید، میوه، گل، شیرینی‌های سنتی، ماهی قرمز، سبزی خوردن، دیوان شاعران و آینه قرار دهند.
