در اکثر کتاب‌ها و مقالات روانشناسی پیرامون شادی، این چند منبع مکررا به عنوان عواملی که منجر به شادی می‌شوند ذکر شده‌اند: خوردن، فعالیت‌های اجتماعی، رابطه جنسی، ورزش، موفقیت و تایید اجتماعی، استفاده از مهارت‌ها، محیط و آب و هوا و تفریح و استراحت. اسلام تمام این موارد را به عنوان منابعی که به شادی البته از نوع زودگذر آن منتج می‌شود قبول دارد و پیرامون هر کدام دستوراتی دارد و آنها را تحت کنترل دین در آورده است.

اکثر ما انسان‌ها کم و بیش از همه این موارد در زندگی خویش برخورداریم ولی باز هم خلا نشاط و سرور درونی را احساس می‌کنیم. در اینجاست که دین اهمیت خود را نمایان می‌کند. اسلام علاوه بر اینها موارد دیگری را که منجر به شادی و نشاط درونی و ماندگارتر می‌شود ذکر کرده است که در ادامه مطلب می توانید آن را مطالعه کنید.

ادامه »

آیت‌الله جوادی آملی: آباد کردن زمین به داشتن فرزند صالح و سالم است/ به منظور پرهیز از اختلاط باید خانم‌ها اداره امور مربوط به خود را به دست گیرند و تمام نیازهای مربوط به زن‌ها را خود زن‌ها انجام دهند/ مادر شدن مسئولیتی است بر عهده زنان و دولت باید در این راه گام بردارد.
 
به نقل از نسیم، این مفسر قرآن کریم در دیدار مدیر و اعضای هیئت علمی مرکز تحقیقات زن و خانواده وابسته به مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه خواهران اظهار داشت:

- با پیروزی انقلاب اسلامی دروازه ایران به روی شرق و غرب باز شد؛ ره‌آورد این ارتباط هم از نظر علمی، حسی و تجربی و هم از نظر عملی قابل بررسی است.

- محور بحث در انسان‌شناسی، علوم تجریدی است آنچه به خورد ما دادند یا به دنبال آن رفتیم علوم تجربی بود و چه بسیار همایش‌ها که به بیماری‌های مشترک بین انسان و دام اختصاص یافت،‌ اما ما به دنبال انسان‌پروری هستیم نه دام‌پروری.

- وقتی سوره احزاب را می‌خوانی که آن گاه که مرد نامحرم زن نامحرم را نگاه کرد و طمع کرد آن گاه قلبش مریض است،‌ آن که به دنبال بیماری‌های مشترک انسان و دام می‌رود، نمی‌داند این مریضی قلب چیست.

- موضوع بحث انسان‌پروری، خلیفه‌اللهی است، حرمتی که قرآن برای انسان قائل شد این بود که گفت می‌خواهم خلیفه تعیین کنم و نفرمود می‌خواهم «خلیف» تعیین کنم؛ این «ه» مربوط به تانیث نیست، «ه» مبالغه است مانند علامه یعنی باید خیلی جانشین باشد،‌ البته انبیا و اولیا قله خلافت را دارند و سایر انسان‌ها سایر مراحل خلافت را کسب می‌کنند.

- در انسان‌پروری اول طرح و برنامه مهم است و بعد اجرائیات.

- نیمی از جامعه را بانوان تشکیل می‌دهند مردان جامعه همان احتیاجاتی را دارند که زنان دارند و به منظور پرهیز از اختلاط باید خانم‌ها اداره امور مربوط به خود را به دست گیرند و تمام نیازهای مربوط به زن‌ها را خود زن‌ها انجام دهند.

- قرآن می‌فرماید اگر راه راست را پیش گرفتید و به بیراهه نرفتید خداوند شما را با اولاد یاری می‌کند،‌ طریقه استفاده از این مدد استغفار است.

- خانم‌ها باید مطالبات خود را بفهمند زنان باید این واجب مطلق را که مقدمات آن تحصیلی است به دست آورند و این مطالبه رسمی جامعه زنان شود.مادر شدن مسئولیتی است بر عهده زنان و دولت باید در این راه گام بردارد.

- کلمه «استعمار» را یکی از مقدس‌ترین واژه‌های قرآنی است که اکنون به صورت نحس‌ترین کلمات درآمده است استعمار قرآنی به این معنا است که خداوند همه امکانات و هوش و خرد را به انسان عطا کرد و سفره‌ای را برای انسان چید، تا انسان زمین را آباد کند، بیگانه‌ای را در این سفره راه ندهد و خود آقا و سرور خود باشد.

- آباد کردن زمین به داشتن فرزند صالح و سالم است،‌ این مطالبه خدا از ما است که راه آن نیز برای ما مشخص است.

- سکینت جامعه بر عهده زنان است، اگر زن نتواند سکینت جامعه را تامین کند، رسالت الهی خود را انجام نداده است.

- حضرت زهرا(س) در حدیثی فرموده اند که زینت زن را در ندیدن هیچ مردی و ندیدن او از سوی هیچ مردی است، معنای این سخن آن نیست که زن از منافع جامعه محروم شود، بلکه آن است که همه کارهای خود را به وسیله خود انجام دهد.

- ما تا ابد نیازمند اعقاب خود هستیم، بسیاری تصور می‌کنند مردن پوسیدن است،‌ اما دین می‌گوید مردن از پوست به درآمدن است و فرزند تنها مشکل دنیا را حل نمی‌کند بلکه مشکل آخرت را هم حل می‌کند.

زندگی اهل بیت عصمت و طهارت(علیهم السلام) راهنمای بسیار روشنی است برای کسانی که بخواهند به بهترین حیات دنیوی و اخروی دست یابند. این مساله آنقدر پر اهمیت است که در برخی احادیث شیعه گی و پیروی از ایشان به التزام و تبعیت عملی از سبک زندگی ایشان در آمده است.
در زیارت مقدسه جامعه کبیره که از امام هادی(ع) نقل شده است می خوانیم:اَلسَّلامُ عَلى مَحاَّلِّ مَعْرِفَةِ اللَّهِ (سلام بر جايگاههاى شناسايى خدا)؛ آنچه از این فراز بر می آید این است که بهترین راه و جایگاه برای شناخت خدا و راه رسیدن به خدا بررسی زندگی ائمه و معصومین (ع) است.
همینطور در فرازی دیگر از این زیارت امده است:مَنْ اَتیکُمْ نَجى وَمَنْ لَمْ یَاْتِکُمْ هَلَک (هرکس به نزد شما آمد نجات يافت و هر كس نيامد هلاك شد).
و ثمره وصال انسان به آن بزرگواران را طيباً لِخَلْقِنا وَطَهارَةً لاِنْفُسِنا وَتَزْكِيَةً لَنا وَكَفّارَةً لِذُنُوبِنا (موجب پاكى اخلاق ما و پاك شدن خود ما و تزكيه ما و كفاره گناهان ما) بیان می کند.
در زیارت عاشورا که به اعتقاد شیعه از احادیث قدسی است می خوانیم:اللهُمَّ اجْعَلْ مَحْيايَ مَحْيا مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد، وَمَماتي مَماتَ مُحَمَّد وَآل مُحَمَّد. که همان اشاره به خواست خداوند و دعای شیعه برای قرار گرفتن در مسیر سبک زندگی اهل بیت(ع) است.
از میان معصومین(ع) آن که زندگی پر برکتش بخصوص برای زنان مسلمان همچون خورشیدی نورافشانی می کند، وجود نازنین حضرت فاطمه زهرا(س) است که آشنایی با سبک زندگی آن حضرت بسیار برای ما راهگشا خواهد بود.
در جامعه امروز که نظام سرمایه داری غرب با تهاجم فرهنگی خود سعی دارد الگویی مبتذل و غیرانسانی برای زنان و دختران مسلمان ارائه کند مسلما پرداخت به ابعاد گوناگون شخصیتی آن حضرت می تواند الگوی عملی مناسبی برای جامعه شیعی باشد.
در ذیل به بررسی برخی از گوشه های عبرت آموز زندگی حضرت فاطمه زهرا(س) می پردازیم:

ادامه »

نوروز از آیین های باستانی و ملی ایرانیان و میراث گرانبهای نیاکان این سرزمین کهن است که جایگاه مهم و با ارزشی نزد مردم ایران دارد. جشن نوروز برابر با اول فروردین ماه هجری خورشیدی آغاز می شود و از کهن ترین و با شکوه ترین یادگارهای دوره ی ایران باستان است.

نوروز سنت ماندگاری محسوب می شود که با آداب و رسوم خود توانست امید، شادمانی، صلح، سرزندگی و دوستی را برای مردمان این کره خاکی به ارمغان آورد. نوروز گنج غنی سرزمین پارس است که مهر تاییدی بر تاریخ پربار این مرز و بوم زد.

این جشن دارای اهمیت فراوانی است که علاوه بر ایرانیان، بسیاری از مردم منطقه های مختلف فلات ایران نیز آن را جشن می گیرند.

نوروز ترکیبی از 2 واژه ی نو و روز به معنی روز نوین است که در اصطلاح به معنای نخستین روز از اولین ماه سال خورشیدی به شمار می رود و در زبان قدیم به معنی نوک روچ یا نوک روز بوده است. ایرانیان باستان نوروز را «ناوا سرِدا» یعنی سال نو می نامیدند و در آسیای میانه نیز مردمان ایرانی زمان سغدیان و خوارزمشاهیان، نوروز را به عنوان نوسارد و نوسارجی به معنی سال نو یاد می کردند.

تاریخ شناسان با مرور تاریخ؛ ارزش والای این عید باستانی را درک کرده اند، زیرا با گذشت قرن ها و انتقال قدرت بین قوم های مختلف ساکن در این سرزمین؛ این سنت همچنان برای هر ایرانی از اهمیت خاصی برخوردار است و همواره گرامی داشته می شود.

زمان پیدایش و منشا نوروز، مشخص نیست، در برخی از متون های کهن ایران، همچون شاهنامه فردوسی و تاریخ طبری، جمشید را پایه گذار آن می دانند. همچنین در برخی از روایت های تاریخی، بابلیان را آغازگر نوروز دانسته اند و رواج نوروز در ایران را به 538 سال پیش از میلاد یعنی زمان ورود کوروش بزرگ به بابل نسبت می دهند.

ایرانیان در دوره های گوناگون تاریخی نوروز را پاس می داشتند و آن را با شکوه و بزرگی جشن می گرفتند. هنگام حکومت هخامنشیان، جشن های نوروز از 21 اسفند تا 19 اردیبهشت برگزار می شد. همچنین این جشن در دوره ی ساسانیان شامل 2 دوره ی کوچک و بزرگ بود، نوروز کوچک یا نوروز عامه از یکم تا پنجم فروردین و جشن نوروز بزرگ یا نوروز خاصه در روز ششم فروردین برپا می شد.

عید نوروز دارای آداب و رسوم های گوناگونی است، یکی از رسم های رایج آن روزگار این بود که مردم در بامداد نوروز به یکدیگر آب می پاشیدند و شکر هدیه می دادند. کاشتن دانه های غلات و حبوبات چند روز پیش از فرا رسیدن نوروز، نظافت و خانه تکانی، خرید لباس نو، چیدن سفره هفت سین و جشن سیزده فروردین نیز از دیگر آیین های کهن ایرانیان بوده و نیز هست.

به دلیل اهمیت و جایگاه بالای عید نوروز، مجمع عمومی سازمان ملل این میراث ارزشمند ایران زمین را در چهارم اسفند 1388 هجری خورشیدی برابر با 23 فوریه 2010 میلادی مناسبتی جهانی اعلام کرد. همچنین منشا ایرانی آن را به رسمیت شناخت و در تقویم خود به ثبت رساند. قابل ذکر است که سازمان علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد پیش از این نیز در هشتم مهر 1388 هجری خورشیدی نوروز را به عنوان میراث غیر ملموس جهانی، به ثبت رسانده بود.

عید نوروز گنجینه ی ارزشمند این دیار کهن است که فرهنگ صلح، همبستگی و انسان دوستی را برای جهانیان به ارمغان آورد و اینگونه خود را ماندگار و جاودان ساخت و باعث افتخار ایرانیان به داشتن چنین میراث گرانبهایی شد.

سبک زندگی به جای اینکه روز به روز به فرهنگ دینی ما نزدیک شود، در حال دور شدن است. نحوه رفتار ما باید متناسب با فرهنگ اسلامی باشد اما در عمل اینگونه نیست. چرا این اتفاق افتاده است؟ به این دلیل که اکنون در حال نبرد سبک‌ها هستیم.

آنچه در ادامه می خوانید، میزگرد خبرگزاری فارس با حضور حجت‌الاسلام علیرضا پیروزمند قائم مقام فرهنگستان علوم اسلامی قم و حجت‌الاسلام رضا برنجکار عضو هیئت علمی دانشگاه تهران است.

ادامه »