نوروز از آیین های باستانی و ملی ایرانیان و میراث گرانبهای نیاکان این سرزمین کهن است که جایگاه مهم و با ارزشی نزد مردم ایران دارد. جشن نوروز برابر با اول فروردین ماه هجری خورشیدی آغاز می شود و از کهن ترین و با شکوه ترین یادگارهای دوره ی ایران باستان است.

نوروز سنت ماندگاری محسوب می شود که با آداب و رسوم خود توانست امید، شادمانی، صلح، سرزندگی و دوستی را برای مردمان این کره خاکی به ارمغان آورد. نوروز گنج غنی سرزمین پارس است که مهر تاییدی بر تاریخ پربار این مرز و بوم زد.

این جشن دارای اهمیت فراوانی است که علاوه بر ایرانیان، بسیاری از مردم منطقه های مختلف فلات ایران نیز آن را جشن می گیرند.

نوروز ترکیبی از 2 واژه ی نو و روز به معنی روز نوین است که در اصطلاح به معنای نخستین روز از اولین ماه سال خورشیدی به شمار می رود و در زبان قدیم به معنی نوک روچ یا نوک روز بوده است. ایرانیان باستان نوروز را «ناوا سرِدا» یعنی سال نو می نامیدند و در آسیای میانه نیز مردمان ایرانی زمان سغدیان و خوارزمشاهیان، نوروز را به عنوان نوسارد و نوسارجی به معنی سال نو یاد می کردند.

تاریخ شناسان با مرور تاریخ؛ ارزش والای این عید باستانی را درک کرده اند، زیرا با گذشت قرن ها و انتقال قدرت بین قوم های مختلف ساکن در این سرزمین؛ این سنت همچنان برای هر ایرانی از اهمیت خاصی برخوردار است و همواره گرامی داشته می شود.

زمان پیدایش و منشا نوروز، مشخص نیست، در برخی از متون های کهن ایران، همچون شاهنامه فردوسی و تاریخ طبری، جمشید را پایه گذار آن می دانند. همچنین در برخی از روایت های تاریخی، بابلیان را آغازگر نوروز دانسته اند و رواج نوروز در ایران را به 538 سال پیش از میلاد یعنی زمان ورود کوروش بزرگ به بابل نسبت می دهند.

ایرانیان در دوره های گوناگون تاریخی نوروز را پاس می داشتند و آن را با شکوه و بزرگی جشن می گرفتند. هنگام حکومت هخامنشیان، جشن های نوروز از 21 اسفند تا 19 اردیبهشت برگزار می شد. همچنین این جشن در دوره ی ساسانیان شامل 2 دوره ی کوچک و بزرگ بود، نوروز کوچک یا نوروز عامه از یکم تا پنجم فروردین و جشن نوروز بزرگ یا نوروز خاصه در روز ششم فروردین برپا می شد.

عید نوروز دارای آداب و رسوم های گوناگونی است، یکی از رسم های رایج آن روزگار این بود که مردم در بامداد نوروز به یکدیگر آب می پاشیدند و شکر هدیه می دادند. کاشتن دانه های غلات و حبوبات چند روز پیش از فرا رسیدن نوروز، نظافت و خانه تکانی، خرید لباس نو، چیدن سفره هفت سین و جشن سیزده فروردین نیز از دیگر آیین های کهن ایرانیان بوده و نیز هست.

به دلیل اهمیت و جایگاه بالای عید نوروز، مجمع عمومی سازمان ملل این میراث ارزشمند ایران زمین را در چهارم اسفند 1388 هجری خورشیدی برابر با 23 فوریه 2010 میلادی مناسبتی جهانی اعلام کرد. همچنین منشا ایرانی آن را به رسمیت شناخت و در تقویم خود به ثبت رساند. قابل ذکر است که سازمان علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد پیش از این نیز در هشتم مهر 1388 هجری خورشیدی نوروز را به عنوان میراث غیر ملموس جهانی، به ثبت رسانده بود.

عید نوروز گنجینه ی ارزشمند این دیار کهن است که فرهنگ صلح، همبستگی و انسان دوستی را برای جهانیان به ارمغان آورد و اینگونه خود را ماندگار و جاودان ساخت و باعث افتخار ایرانیان به داشتن چنین میراث گرانبهایی شد.