سید رضی الدین، علی بن موسی بن جعفر بن طاووس؛ از بزرگان فقه و کلام و روایت و اخلاق بود. تعبد و تهجد و دین‌داری او به حدی بود که کتب اخلاقی بسیاری به نگارش او درآمده، که در مسیر کمال، راهنما و راه‌گشای دین‌داران و کمال‌طلبان است.

 سید، در مسیر اخلاق، از خود و خانواده‌‌‌‌اش شروع کرد و گام‌های آغازین را از دوران کودکی برای خود برداشت و این شیوه را در مورد فرزندانش نیز اجرایی ساخت. نگاهی به خانواده و فرزندان ایشان، این نکته را روشن‌تر خواهد ساخت.

سيد بن طاووس دو پسر و چهار دختر داشت (1)؛ در ميان دختران آن عارف وارسته، نام شرف‌الاشراف و فاطمه در تاريخ باقى مانده است.

در میان مراحل زندگی، بلوغ، از مهم‌ترین و تأثیرگذارترین این مراحل است. سید بن طاووس نه تنها برای خود، که برای فرزندانش هم این مرحله را بزرگ و بااهمیت جلوه می‌داد.

او در کتاب كشف‌المحجه، خطاب به پسرش محمد چنين مي‏گويد: «بدان كه من خواهرت شرف‌الأشراف را كمي قبل از بلوغش نزد خود خواندم و به آن توان و آمادگى‌اش، دستورات دينى را برايش شرح دادم و به او توضیح دادم كه خداوند به‌واسطه بلوغ، چه منت و شرافتي به بنده‌اش داده است تا در خدمت خداوند باشد؛ و این افتخار نصيب تو نيز شده است.» (2)

سید به قدری بر تربیت و پرورش روحی و روانی کودکانش اهمیت می‌داد که ایشان، در سنین کودکی حافظ قرآن شدند. او در کتاب سعد‌السعود، درباره پاداش این موفقیت می‌نویسد: «مصحف مباركي را برای دخترم شرف‌الأشراف كه قرآن را در دوازده سالگي حفظ نمود، وقف کردم. هم‌چنين قرآن ديگري را بر دختر ديگر خود فاطمه، که خداوند او را سلامت بدارد، وقف نمودم؛ او قرآن را قبل از 9 سالگي حفظ کرده است.» (3)

و شاید به همین علت و علل فراوان دیگری است که در این کتاب با تجلیل فراوان از دخترانش یاد کرده و با عناونی چون فاضله، عالمه، كاتبه و صالحه از ایشان نام می‌برد (4)؛ دخترانی که به یمن حضور و تدریس و ممارست و تربیت پدر، اجازه روایت را در کتاب امالی یافتند (5)؛ اتفاقی که نیازمند طی مراحل دانشی و بینشی خاصی است. آن هم در شرایطی که زنان، هنوز جایگاه خاص و ثابت علمی، دینی، فقاهتی و حتی خانوادگی، در میان عوام جامعه، نداشتند.

منابع

1.کتابخانه ابن طاووس و احوال و آثار او، اتان كلبرگ، سيدعلى قرائى و رسول جعفريان، ص38، 23، 28.

2.کشف المحجه، ص۸۶.

3.سعد السعود، ص 26.

4.رياض العلماء، ج 5، ص 408.

5.ریاض العلما، ج۵، ص۴۰۸.

منبع: مهرخانه