این روزها “سبک زندگی” را خیلی ها این طرف و آن طرف بکار می برند فارغ از درک درست معنا، مفهموم و اهمیتش. چه سخنران هایی که در این زمینه سخن نرانده اند!! و چه نویسنده هایی که در وصف “سبک زندگی” با قلم بر جان کاغذ بی جان نتاخته اند!
این عادت زندگی ما به اصطلاح ولایتی هاست، که هر وقت حضرت آقا (روحی فداء) موضوع جدیدی را مطرح می کنند، از سر اردات و فرمان برداری هم که باشد متاسفانه سریع شروع به بحث و تحلیل و باز کردن ابعاد ناشناخته وچه و چه و چه می کنیم.
غافل از اینکه هیچ دغدغه فرهنگی ای را با شعار و سخنرانی نمی توان سریعاً در جامعه جا انداخت. سوالات مهم رهبر انقلاب در جمع جوانان خراسان شمالی اشاره به یکی از مهم ترین دغدغه های حضرت آقا در بحث فرهنگی جامعه است. البته این بار نخستی نبود که چنین مطالبه ای مطرح می شد. اگر دقیق به صحبت های ایشان توجه کنیم متوجه می شویم که گفتمان سبک زندگی همان عرصه های بحث الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت است که به شکل ساده تری مطرح شده است. الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت به بررسی علمی واصطلاحاً سطح بالای موضوع می پرداخت و سبک زندگی با رسوخ به طبقات جامعه به توصیف شرایط زندگی انسان می پردازد.
سبک زندگی شامل تمامی ارزشها، شیوه ها و سلیقه های حاکم بر جامعه می شود و از آنجا که کلیه عناصر سبک زندگی در یک‌جا جمع می‌شوند و افراد در یک سبک زندگی مشترک می گردند، به نوعی گروه‌های اجتماعی اغلب مالک یک نوع سبک زندگی شده و یک سبک خاص را تشکیل می دهند. به همین علت می توان با نگاهی گذرا به افراد یک جامعه به سبک زندگی اغلب آنان پی برد.
از همه مهتر سبک زندگی بخش اصلی مسیر پیشرفت و تمدن سازی یک کشور است. « پیشرفت در علم و صنعت و اقتصاد و سیاست که بُعد ابزاری تمدن اسلامی را شکل می دهد وسیله ای است برای دستیابی به سبک و فرهنگ صحیح زندگی و رسیدن به آرامش، امنیت، تعالی و پیشرفت حقیقی. متأسفانه ما در این بخش، پیشرفت چشمگیری نداشته و مثل بخش اول یعنی علم و صنعت و نظائر آن پیشرفت نکرده ایم. »۱
رهبر معظم انقلاب از سال ها قبل لزوم بررسی و تبیین دیدگاه های مختلف به سبک زندگی را بررسی کرده بودند.اما متاسفانه با وجود شدت اهمیت موضوع همیشه نگاه هایی شعاری و کوتاه مدت به این دغدغه ها وجود داشت. از صدا و سیما که فقط یکی دو روز پس از سخنان حضرت آقا به تحلیل ابعاد مختلف موضوع پرداخت تا اساتید و دانشگاه ها و … .
متاسفانه این نگاه غلط به عناوینی که ایشان برای سالها نیز انتخاب می کنند وجود دارد؛ و فقط عده معدودی جملات کلیدی رهبری را تا رسیدن به هدف دنبال می نمایند.
همیشه و درست یکی دوساعت پس از طرح مطالبه ای نرم افزاری توسط مقام معظم رهبری، رسانه ها با اقدام به انتشار اخبار غلو شده، فیلم سازان با اعلام خبر ساخت مستند و فیلم و…، روسا و مسئولین با تشکیل کمیسیون ها و همایش ها و نشست های پرزرق و برق و صدور آیین‌نامه‌ها و بخشنامه به ارگان زیر مجموعه شان، ظاهراً به کلام رهبری لبیک می گویند. اما طولی نمی کشد که عنوان آن موضوع مهم بدون توجه به محتوا و اهمیتش تبدیل نوعی سمبل گردیده و به حاشیه می رود.
چرا ما عادت کرده ایم با فرمایشات رهبری تا این اندازه شعاری برخورد کنیم و بدون هیچ مطالعه و تخصصی در آن مورد به ارائه نظر بپردازیم و خیلی زود هم آن مطالبه را به بوته فراموشی بسپریم؟ برگزاری همایش، سمینار، تزئین خیابان ها با بیلبورد و تابلو، شاید اصلی ترین کارهایی باشد که ما برای پیروی از درخواست رهبری انجام می دهیم.
عنوان سبک زندگی هم با وجود طرح جزییات کامل آن از سوی مقام معظم رهبری در قالب سوال، و مطرح شدن شدت اهمیت این هنجارهای اجتماعی در سرعت پیشرفت و کمال جامعه، این روزها به همان مسیری رفته است که عناوین ” جهاد اقتصادی”، ” اصلاح الگوی مصرف” و ” همت مضاعف و کار مضاعف” در گذشته به آن راه رفته اند.
گذشته از نگاه شعاری به موضوع سبک زندگی، توجه تام به ظاهر زندگی انسان ها در قالب سبک زندگی نیز خطای دیگر ماست، چرا که ابعاد زندگی ما انسانها گذشته از روبنا دارای لایه های درونی ای است که به مراتب در حوزه سبک زندگی تاثیر گذارتر از ظاهر است.
شکی نیست که ما در حال جنگی نرم با دشمن قسم خورده خود هستیم. آمریکا و ایادی صهیونیست آن سال هاست از نبرد نظامی و نابودی انقلاب اسلامی ایران با ابزار زور ناامید شده و با توسل به راه های دیگر در پی ایجاد شرایطی هستند که بدون جنگ و خونریزی کشور ایران را از درون متلاشی کرده و آنها را به اهدافشان برسانند. طی سی و چهار سالی که از انقلاب می گذرد دشمن از راه های گوناگون برای دستیابی به این هدف خود استفاده کرده است. شاید مهم ترین مسیری که تاکنون دشمن از پیروز شدن در آن ناامید نشده است، تهاجم فرهنگی است و اصلی ترین بخش تهاجم فرهنگی دشمن نیز تفکیک سبک زندگی از اعتقادات و دین و به عبارت بهتر سکولاریزه کردن سبک زندگی است. اتفاقی که اگر به طور کامل روی دهد نه تنها اهداف والایی مثل تمدن سازی و تشکیل جامعه بزرگ اسلامی به وسعت کره زمین بی مفهوم می گردد بلکه همه آنچه تاکنون به دست آوردیم را به طور کامل از کف خواهیم داد. ما همه آن چیزی که در این سی و اندی سال از انقلاب برداشت کرده ایم مدیون سبک زندگی بر مبنای خدامحوری بوده ایم؛ چیزی که از امام و شهدا برایمان باقی مانده است. راه و روشی که به طور کامل متفاوت از سبک زندگی انسان‌مدارانه‌ی غربی است واینجا همان نقطه جدایی مسیر انقلاب اسلامی کشورمان با جهان غرب و علت اصلی خصومت بین دو طرف است. در شماره های بعد قصد داریم به بررسی دقیق ابعاد مختلف “سبک زندگی” مورد نظر حضرت آقا بپردازیم و الگوی اسلامی ایرانی ای که بهترین نمود آن را می توان در امام و شهدا یافت در حد وسع مطرح نماییم.
ساحا اصفهانی
