آیت‌الله جوادی آملی: آباد کردن زمین به داشتن فرزند صالح و سالم است/ به منظور پرهیز از اختلاط باید خانم‌ها اداره امور مربوط به خود را به دست گیرند و تمام نیازهای مربوط به زن‌ها را خود زن‌ها انجام دهند/ مادر شدن مسئولیتی است بر عهده زنان و دولت باید در این راه گام بردارد.
 
به نقل از نسیم، این مفسر قرآن کریم در دیدار مدیر و اعضای هیئت علمی مرکز تحقیقات زن و خانواده وابسته به مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه خواهران اظهار داشت:

- با پیروزی انقلاب اسلامی دروازه ایران به روی شرق و غرب باز شد؛ ره‌آورد این ارتباط هم از نظر علمی، حسی و تجربی و هم از نظر عملی قابل بررسی است.

- محور بحث در انسان‌شناسی، علوم تجریدی است آنچه به خورد ما دادند یا به دنبال آن رفتیم علوم تجربی بود و چه بسیار همایش‌ها که به بیماری‌های مشترک بین انسان و دام اختصاص یافت،‌ اما ما به دنبال انسان‌پروری هستیم نه دام‌پروری.

- وقتی سوره احزاب را می‌خوانی که آن گاه که مرد نامحرم زن نامحرم را نگاه کرد و طمع کرد آن گاه قلبش مریض است،‌ آن که به دنبال بیماری‌های مشترک انسان و دام می‌رود، نمی‌داند این مریضی قلب چیست.

- موضوع بحث انسان‌پروری، خلیفه‌اللهی است، حرمتی که قرآن برای انسان قائل شد این بود که گفت می‌خواهم خلیفه تعیین کنم و نفرمود می‌خواهم «خلیف» تعیین کنم؛ این «ه» مربوط به تانیث نیست، «ه» مبالغه است مانند علامه یعنی باید خیلی جانشین باشد،‌ البته انبیا و اولیا قله خلافت را دارند و سایر انسان‌ها سایر مراحل خلافت را کسب می‌کنند.

- در انسان‌پروری اول طرح و برنامه مهم است و بعد اجرائیات.

- نیمی از جامعه را بانوان تشکیل می‌دهند مردان جامعه همان احتیاجاتی را دارند که زنان دارند و به منظور پرهیز از اختلاط باید خانم‌ها اداره امور مربوط به خود را به دست گیرند و تمام نیازهای مربوط به زن‌ها را خود زن‌ها انجام دهند.

- قرآن می‌فرماید اگر راه راست را پیش گرفتید و به بیراهه نرفتید خداوند شما را با اولاد یاری می‌کند،‌ طریقه استفاده از این مدد استغفار است.

- خانم‌ها باید مطالبات خود را بفهمند زنان باید این واجب مطلق را که مقدمات آن تحصیلی است به دست آورند و این مطالبه رسمی جامعه زنان شود.مادر شدن مسئولیتی است بر عهده زنان و دولت باید در این راه گام بردارد.

- کلمه «استعمار» را یکی از مقدس‌ترین واژه‌های قرآنی است که اکنون به صورت نحس‌ترین کلمات درآمده است استعمار قرآنی به این معنا است که خداوند همه امکانات و هوش و خرد را به انسان عطا کرد و سفره‌ای را برای انسان چید، تا انسان زمین را آباد کند، بیگانه‌ای را در این سفره راه ندهد و خود آقا و سرور خود باشد.

- آباد کردن زمین به داشتن فرزند صالح و سالم است،‌ این مطالبه خدا از ما است که راه آن نیز برای ما مشخص است.

- سکینت جامعه بر عهده زنان است، اگر زن نتواند سکینت جامعه را تامین کند، رسالت الهی خود را انجام نداده است.

- حضرت زهرا(س) در حدیثی فرموده اند که زینت زن را در ندیدن هیچ مردی و ندیدن او از سوی هیچ مردی است، معنای این سخن آن نیست که زن از منافع جامعه محروم شود، بلکه آن است که همه کارهای خود را به وسیله خود انجام دهد.

- ما تا ابد نیازمند اعقاب خود هستیم، بسیاری تصور می‌کنند مردن پوسیدن است،‌ اما دین می‌گوید مردن از پوست به درآمدن است و فرزند تنها مشکل دنیا را حل نمی‌کند بلکه مشکل آخرت را هم حل می‌کند.

علیرضا زاهدیان رئیس پژوهشگاه جمعیتی مرکز آمار ایران،در یک میزگرد خبری به نکته جالبی اشاره کرده بود.

زاهدیان معتقد است هر کودک تنها 7 درصد به هزینه های یک خانواده اضافه می کند.

و الب اینکه خیلی از خانواده ها به دلیل مشکلات اقتصادی فرزندآوری خود را به تاخیر می اندازند، خیلی ها هم به یک بچه اکتفا می کنند، این در حالی است که هزینه یک کودک آنقدرها هم بر اقتصاد خانواده تاثیری ندارد.

میل به فرزند نداشتن و یا داشتن یک فرزند تنها یک نگرش و یک دیدگاه است که در بین خانواده ها شکل گرفته و برای تغییر آن باید برنامه ای مدون و بلند مدت داشت.

این که برنامه دولت و مراکز فرهنگی در این مورد چیست بماند، اما موضوع مهم این است که اگر سریعتر این فرهنگ تغییر نکند با مشکلاتی مانند رشد صفر جمعیت، پیری جمعیت و … روبرو خواهیم شد.

در خانواده های امروز شاهد این ماجرا هستیم که عضو خانواده علی الخصوص (نوجوانان و جوانان) پس از مراجعه به منزل، از محیط های خارج از خانه، بلافاصله به اتاق خویش رفته و مشغول کار با رایانه و اینترنت می شود و حتی وعده های غذایی و میان وعده های خود را بجای اینکه در کنار خانواده با لذت میل کنند با عجله پشت میز رایانه و دور از کانون خانواده صرف می کند.
این کاهش گفت و گوهای خانوادگی پیامدهای جبران ناپذیری را به دنبال دارد، از جمله میزان شناخت افراد خانواده نسبت به یکدیگر را کاسته و باعث بدبینی ها و در نتیجه عدم اعتماد اعضای نسبت به یکدیگر شده و این گونه می شود که پس از مدتی این ارتباط ضعیف و بد بینانه باعث گوشه گیری (به خصوص نوجوانان و جوانان) و عدم رغبت به زندگی اجتماعی و ارتباط با خانواده می شود.
زمانی که فرزندان و اعضای خانواده نتوانند از انرژی خانوادگی بهره ببرند نا خواسته برای جبران آن به اینترنت روی می آورند و با محیطهای ارتباطی خارج از عرف و فضای تازه ای روبرو می شوند که مجبورند از خانواده خود پنهان کنند. در آن سو افرادی سودجو منتظر چنین افرادی هستد تا طعمه خود کنند. از مصادیق آن که در جراید و رسانه های دیداری و شنیداری منتشر شده کم سراغ نداریم. استفاده بیش از حد از اینترنت موجب انواع بیماری و اعتیاد اینترنتی خواهد شد.
لازم است والدین حد و مرزها را برای کودکان و فرزندانشان مشخص کنند و مسئولیت هوشیاری دادن به کودکان را مهم و جدی تلقی کنند و مدت زمان استفاده فرزندان خویش را مدیریت و سرپرستی کنند. والدین باید به فرزندان خویش بیاموزند که حرمت های خانوادگی و شخصی فقط و فقط مختص حریم خانواده است و نباید در معرض عموم قرار گیرد و همچنین فرزندان این آگاهی را پیدا کنند که تمام اطلاعات موجود در اینترنت قابل اعتماد و واقعی نیست و نباید به سایت ها، وب گاه ها و شبکه های اجتماعی ناشناخته وارد شوند و این نکته فراموش نشود که خود والدین باید آگاهی لازم را در مورد مصرف اطلاعات شبکه اینترنت داشته باشند که این آگاهی باعث می شود روند بهره وری از اطلاعات اینترنت بهبود یابد.

کودک در اسلام دارای منشور حقوقی ویژه ی خود است و در نگاه اسلام کودک جایگاه ویژه ای دارد که لازم است مورد توجه والدین و مربیان قرار گیرد.

تا قبل از ورود اسلام در عربستان دختران زنده به گور می شدند و پسران از آن رو که اسباب کار بودند زنده می ماندند.
اسلام نه تنها دختران را از مرگ نجات داد بلکه هم به دختران هم به پسران اعتباری انسانی بخشید.

نیازهای کودک
رسول اکرم (ص) می فرمایند: “همانطور که پدران و مادران حقوقی برفرزندان خود دارند و در صورت ترک آن حقوق فرزندان عاق والدین می شوند فرزندان نیز بروالدین خود حقوقی دارند که در صورت عدم رعایت آنها عاق فرزندان می شوند” (محجةالبیضاء –ج2)
زندگانی کودک از زمان تولد – و حتی بیش از آن – آغاز می شود. این کودک نورس از همان ابتدا نیازهایی دارد که باید توسط والدین ارضا شوند.

لذا برای اینکه والدین از این موارد آگاه باشند تا بتوانند به آن توجه کنند به آنها اشاره ای می شود:

ادامه »

قصه‌گویی یکی از عمده‌ترین راه‌های ایجاد انگیزه برای مطالعه در کودکان و نزدیکی عاطفی به آن‌هاست.

 قصه‌گویی برای کودکان، دو مسیر عاطفی و اجتماعی را پیش روی والدین قرار می‌دهد والدین با قصه‌گویی قادر خواهند بود که ارتباط بین خود و کودکان‌شان را استحکام بخشند.

اگر قصه‌گویی به واسطه کتاب انجام شود، بعد اجتماعی آن نیز فراهم خواهد شد، به عبارت دیگر والدین در ابتدا با خواندن جملات یک کتاب قصه و پس از آن پاسخ‌گویی به سۆالات کودکان خود در خصوص موضوع قصه، رعایت حقوق متقابل را به کودک آموزش می‌دهند.

 امروزه ثابت شده است تمامی افرادی که در بزرگسالی اهل مطالعه می‌شوند، در کودکی با واسطه یا بدون واسطه کتاب، برای آن‌ها قصه خوانده شده است.

 شعر و قصه‌گویی، کار کتاب و آموزش نیست و باید با عاطفه جلو رفت، والدین عزیز  آیا به یاد می‌آورید که شعر اتل متل توتوله، این شعر بی‌معنی را از چه کسی آموخته‌اید؟

 هیچ کس به یاد نمی‌آورد که این شعر بی‌معنی را چه کسی به او یاد داده است. این شعر به دلیل این‌که روزی در محیط عاطفی خانوادگی گفته شده، سبب تثبیت آن در ذهن ما شده است.

 برای قصه‌گویی برای کودکان زیر شش سال، می‌توان از عنصر تخیل استفاده کرد، می‌توان از یک عینک ساده، یک هواپیما ساخت.

 کودک در درجه نخست به نگاه صمیمانه والدین نیاز دارد، امروزه ما با خرید بهترین کارتون‌ها و فیلم‌ها، کودک خود را با تلویزیون سرگرم می‌کنیم تا برای او قصه نگوییم، با او بازی نکنیم و حتا با او صحبتی نکنیم.

 همان‌گونه که می‌دانیم، ما در برابر کودکان، مسۆول‌ایم. اما نهایت لطف ما به این کودکان، تهیه غذای خوب، مدرسه خوب و لباس‌های خوب برای آن‌هاست که البته باید گفت تمامی این امکانات در تعریف اطرافیان و همسایه‌ها چه می‌گویند، می‌گنجد. اگر به قیامت معتقد هستید، این کودکان در روز قیامت از ما طلب‌کارند.

اگر می‌خواهید کودکان‌تان در شهری متمدن زندگی کنند، شهری که تنها نام شهر بر آن نبوده و از درون متمدن باشد، بهترین راه، کشف راه درست لذت بردن مشترک از یکدیگر است.

مصطفی رحماندوست