فرزند، گلی است که پدر و مادر وظیفه دارند به‌عنوان باغبان آن‌را پرورش دهند تا عطر دل‌انگیز آن فضای خانواده و جامعه را شاداب و بانشاط کند.

برای این‌که باغبانان در کار خود موفق شوند باید وظایف خود را به‌درستی انجام دهند و حقوق فرزند را به‌جای آورند. شیر دادن، انتخاب نام نیک، تعلیم قران، تربیت دینی، تکریم و احترام به اولاد، عدالت میان فرزندان از مواردی است که باید مورد توجه والدین قرار بگیرد.

یکی از مسائلی که اکثر خانواده‌ها در رابطه با کودکان خود با آن مواجه هستند چگونگی تشویق کردن کودکان به کارهای خوب و پسندیده است. این‌که والدین در زمان انجام یک کار پسندیده از جانب کودکشان چه رفتاری از خود نشان دهند که انگیزه وی برای انجام دوباره را در پی داشته باشد.

برخی خانواده‌ها برای تشویق فرزند خود به‌کار خوب به وی هدیه‌ای شامل پول و یا اسباب‌بازی و یا حتی یک شکلات یا آبنبات می‌دهند اما سؤال این‌جاست که آیا در این زمینه تشویق تا چه میزان می‌تواند مؤثر باشد.

خانواده‌هایی هم هستند که برای برحذر داشتن کوکان خود از انجام کارهای بد یا شیطنت به آن‌ها هدیه می‌دهند، ترسی که در این مورد وجود دارد این است که کودک نسبت به دریافت جایزه بعد از هر کار خوب و یا دوری از هر کار بد منتظر دریافت هدیه و جایزه بماند و به‌نوعی یک رفتار شرطی در او به‌جود آید.

ادامه »

صحنه زیر را تصور کنید:

نسرین خانم: مهوش جان خیلی کار خوبی کردی که امروز به من سر زدی. یک هفته است که درگیر بیماری سحر هستم و واقعاً خسته شده‌بودم.

مهوش خانم: می‌دانم نسرین جان، گرفتاری بچه‌ها تمام‌شدنی نیست.

سحر: مامان! بروم پیش پوپک؟

نسرین خانم: خودت می‌دونی که هنوز مریض هستی و باید استراحت کنی. برگرد به رختخوابت.

سحر: اه. حالم خوب شده. از رختخواب خسته‌شدم. کمی می‌روم پیش پوپک و برمی‌گردم.

نسرین خانم: گفتم نه. برگرد به اتاقت (با حالتی خشمگین).

سحر: (در حالی‌که فریاد می‌زند) من دیگه نمی‌خوابم. حالم خوبه. می‌خواهم از خانه بیرون بروم. خسته شدم.

نسرین خانم: می‌فهمی چی می‌گم یا بیام بهت بفهمونم؟

سحر:(توأم با گریه) همیشه میگی نه. هیچ‌وقت به حرف من گوش نمی‌دی.

نسرین خانم: (با ناراحتی) معذرت می‌خوام مهوش جان.

مهوش خانم: (با لبخند) نیازی به عذرخواهی نیست. این سناریو در خانه ما هم زیاد اتفاق می‌افتد.

نسرین خانم: نمی‌دونم چی به سر این نسل آمده. وقتی من بچه بودم، جرأت جر‌و‌بحث با مادرم را نداشتم.

ادامه »

کم‌رویی‌، خجالت‌، و گاهی هراس اجتماعی رفتارهایی هستند که با بروز آن‌ها از سوی کودک، والدین به شدت نگران شده و در‌صدد درمان و رفع آن خواهند ‌بود. سه عنوان ذکرشده گاهی پی‌در‌پی در کودک بروز و ظهور پیدا می‌کنند و کودک را طوری تحت‌تأثیر قرار می‌دهند که اگر در سن قبل از مدرسه باشد، ممکن است به‌طور‌کلی تحصیل و درس‌خواندن در کنار سایر بچه‌های هم‌سن‌و‌سال، برای او یک فوبیا شده و او را دچار کابوس و پریشانی کرده و در ادامه، تمایل و روی‌خوش به انواع کلاس‌ها اعم از مهد‌کودک یا پیش‌دبستانی و دبستان از خود نشان ندهد.

والدین بسیاری را دیده‌ام که دغدغه‌ زندگی‌شان کم‌رویی و خجالتی‌بودن بیش‌از‌حد فرزندان‌شان است. گاهی برخی از آن‌ها لابه‌لای کتب روان‌شناسی به دنبال مرتفع‌کردن مشکل می‌گردند و برخی دیگر پا فراتر گذاشته و به سراغ رفتاردرمان‌گر و یا مشاور می‌روند. هرچند که این دو راه بیان‌شده بسیار مفید هستند، اما راه‌کارهای خانگی بسیاری در این‌باره وجود ‌دارد که با هوشیاری والدین و در‌نظر‌گرفتن شرایط کم‌رویی کودک، می‌توان او را با روش‌هایی ساده و در کانون خانواده از این بحران رها ساخته و آرامش و عدم ترس از اجتماع را در وجود کودک نهادینه کرد.

بهترین راه برای درمان کم‌رویی و کاستن از حس خجالت و حتی امنیت از حس هراس اجتماعی برای کودکان، انجام بازی‌ها و مسابقه‌هایی است که می‌تواند توسط والدین به کمک سایر خواهرها و برادرها یا محافل فامیلی انجام شود.

در ادامه چند نوع بازی و مسابقه که به کودک شما کمک می‌کند تا از خجالت و کم‌رویی و حتی هراس اجتماعی خلاصی پیدا‌ کند، آموزش داده می‌شود.

ادامه »

دامه آسیب های تک فرزندی و کم فرزندی

6-پرخاشگری:
دلیل پرخاشگری می تواند چند عامل باشد

الف-تک بودن و بیکاری. بیکاری بستر پرخاشگری را فراهم می کند
ب-توقع بالای فرزند چون کانون محبت والدین است
ج-لوس شدن حاصل از کانون توجه قرار گرفتن فرزند
البته چه بسا در خانواده هایی که فرزندان بیشتری دارند هم لجبازی و پرخاشگری وجود داشته باشد، ولی احتمالش کمتر و درمانش راحت تر است.

7-عدم رشد اخلاقی:
اگر تک فرزند پسر باشد چون بیشتر در کنار مادر قرار می گیرد بیشتر، رفتار های دخترانه پیدا می کند و دخترانه تربیت می شود. طبق روایت امیرالمومنین (علیه السلام) انسان ها بر مرام و منش همنشین خود هستند. به همین دلیل به والدین گفته می شود برای فرزندان همبازی و همنشین آورده شود.
8-پرعیب شدن تک فرزند:
گاهی اوقات این کم فرزندی و یکنواختی در زندگی مشکلاتی را برای خود فرزند بوجود می آورد و آنها را پرعیب می کند از جمله این عیبها عبارتند از:

 9-جاه طلبی:
تک فرزند ها چون همیشه تک و مرکز توجه بوده اند مغرور و متکبر می شوند و جاه طلب می شوند، حتی در مدرسه ها میبینیم که اگر دانش آموزی در درس تک باشد و همه توجه ها به سمت او باشد غرور پیدا می کنند و می گویند هیچ کس به من نمی رسد.

ادامه »

آسیب های تک فرزندی و کم فرزندی

1-پایین بودن امید به زندگی:
در خانه هایی که پر فرزند است امید به زندگی بیشتر است. در خانه ای که یک فرزند وجود دارد، با تب این فرزند پدر ومادر تب می کنند، از ناراحتی او همه ناراحت می شوند با مریضی او مریض می شوند و همواره نگران هستند که نکند او را از دست بدهند و یا اینکه نگرانند كه اگر خود والدین از دنیا بروند این فرزند آینده اش چه می شود. ولی در خانه هایی که فرزندان زیادی دارند دیگر این فضای نگرانی و احساسی وجود ندارد ویك فضاي منطقی تر و عاقلانه تر حاکم است و والدين بیشتر وقت و فکرشان را به تربیت فرزندان معطوف می دارند و حتی پدر و مادر این آرامش را دارند که اگه یک روزی از دنیا بروند خواهر و برادرانی هستند که همدیگر را حمایت می کنند

2-پر توقع شدن فرزند
یکی از آسیب های تک فرزندی توجه بالاتر از نیاز به فرزند است كه فرزند را پر توقع بار می آورد كه این توقع زیاد چه از پدر و مادر و چه از جامعه می تواند باشد. اگر چند فرزند داشته باشیم این توجه و محبت بین چند فرزند تقسیم می شود و محبت، توازن پیدا می کند. پدری که از سرکار به منزل می آید و تنها تک فرزندش را می بیند و از محبتش او را فراوان می بوسد وقتی بوسه ها زیاد شد و محبت و توجه بیش از اندازه به فرزند شد باید انتظار داشت که فرزند به پدر بگوید بابا برايم کامپیوتر یا تبلت یا… می خری؟

ادامه »