هر چند عمل به خصوصی درباره شب نیمه شعبان ذکر نشده است؛ اما در اصل فضیلت این شب روایاتی چند از حضرات معصومین صلوات الله علیهم اجمعین نقل شده است که در این جا به چند نمونه از آنها اشاره می شود:

الف.آمرزش گناهان:

یکی از نشانه های فضیلت ایام، عنایت خاص خداوند به بندگان است؛ که به یمن و برکت آن روز یا شب از گناهان بسیاری از بندگانش می گذرد. یکی از آن اوقاتی که نزد حق تعالی دارای فضیلت بسیاری است، شب نیمه شعبان یعنی شب ولادت با سعادت امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف است.

حریز از زراره روایت کرده است که گفت: به امام ابو جعفر علیه السّلام معروض داشتم که در باره نیمه‏ شعبان‏ چه مى‏فرمائید؟ امام فرمود: خداى عزّ و جلّ در آن شب بیشتر از موى بزهاى طایفه کلب از خلق خود را مى‏آمرزد، و خداى عزّ و جلّ فرشتگانش را به آسمان دنیا و به زمین مکه نازل مى‏فرماید.(1)

ب.نزول فرشتگان به آسمان دنیا و زمین مکه:

فضیلت دیگری که از روایت فوق استفاده می شود نزول فرشتگان مقرب الهی به عالم خاکی است و به خصوص زمین مکه که این نیز مجزا نشانه فضیلت چنین روزی است.

ج. آمرزش گناهان زائران حسینی:

از ویژگی های زیارت امام حسین علیه السلام آمرزش گناهان زائرین حضرت است؛ این بخشش و عفو الهی در شب نیمه شعبان مضاعف می شود.

یونس بن یعقوب گوید: حضرت ابو عبد اللَّه (امام صادق) علیه السّلام فرمودند:

اى یونس، در شب نیمه شعبان خداوند متعال گناهان گذشته و آینده هر مۆمنى که قبر حضرت امام حسین علیه السّلام را در آن شب زیارت کند مى‏آمرزد و به ایشان گفته مى‏شود: شروع به انجام عمل کنید.

راوى مى‏گوید: محضر مبارکش عرض کردم: این همه عنایت و لطف براى کسى است که امام حسین علیه السّلام را در نیمه شعبان زیارت کند؟

حضرت فرمودند: «اى یونس اگر مردم را خبر دهم به فضیلتى که در زیارت این شب است قطعا مردان بر چوب سوار شده و خود را به سر قبر مطهّرش مى‏رسانند.» (2)

همچنین از زید شحّام روایتی به همین مضمون نقل شده است از حضرت جعفر بن محمّد علیهما السّلام، که آن حضرت فرمودند:

کسى که در شب نیمه شعبان قبر حضرت امام حسین علیه السّلام را زیارت کند خداوند متعال گناهان گذشته و آینده او را مى‏آمرزد. (3)

فرقی که بین این دو روایت است در این است که روایت اول زائر را مقید به مۆمن کرده است که ظاهرا منظور شیعیان است؛ اما روایت دوم بدون قید و مطلق فرموده که به نظر می رسد باید روایت دوم را نیز با روایت اول تفسیر کرد. بنابراین شرط مشمول شدن رحمت و مغفرت الهی معترف بودن به امامت حضرات معصومین  علیهم السلام خواهد بود.

د. احیا گرفتن:

از دیگر نشانه های فضیلت داشتن یک شب سفارش بر احیا گرفتن آن شب است. که این سفارش نشان دهنده عنایت ویژه الهی و نظر رحمت حضرت حق در این شب به بندگان است. یکی از شبهایی که روایت در خصوص احیا آن شب وجود دارد شب نیمه شعبان است.

ابن کردوس از پدرش، و او از رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم روایت کرده است که فرمود:

هر کس شب عید و شب نیمه‏ شعبان‏ را به احیا بگذراند، دل او نمى‏میرد آن روزى که همه دلها مى‏میرند. (4)

و. شب استجابت دعا:

یکی دیگر از نشانه های ویژه بودن  یک شب مستجاب شدن دعاها در آن موقع است. این می رساند که درهای رحمت الهی در این شب  گشوده است و خداوند این گونه این شب را بر شبهای دیگر برتری داده است.

از حسن بن على بن فضال مروى است که گفت از حضرت على بن موسى الرضا (علیه السلام) سۆال کردم از شب نیمه‏ شعبان‏ فرمود.

شبى است که حقتعالى بنده ها را از آتش آزاد میکند و در آن شب گناهان کبیره را مى‏آمرزد. عرض کردم آیا در این شب نمازى زیاده بر نماز در سایر شبها وارد شده است؟ فرمود: در این شب عملى موظف نشده است.

و لکن اگر بخواهى عملى مستحب در آن بجا آورى نماز جعفر بن ابى طالب را در آن شب انجام بده و در آن شب بسیار ذکر خدا و استغفار زیاد میکنى و دعاء بسیار میخوانى؛ پدر بزرگوارم فرمود: که دعاى در این شب مستجاب است.

عرض کردم که مردم میگویند این شب شب برات است فرمود شب برات شب قدر است در ماه رمضان المبارک. (5)

ثواب زیارت امام حسین علیه السلام :

از یونس بن ظبیان، وى مى‏گوید: حضرت ابو عبد اللَّه علیه السّلام فرمودند:

کسى که حضرت امام حسین علیه السّلام را در نیمه‏ شعبان‏ و شب عید فطر و شب عرفه در یک سال زیارت کند خداوند متعال ثواب هزار حجّ و هزار عمره مقبول به وى داده و هزار حاجت از حوائج دنیا و آخرتش را روا مى‏سازد. (6)

هارون بن خارجه، از حضرت ابى عبد اللَّه علیه السّلام روایت نقل کرده که حضرت فرمودند:

هنگامى که نیمه شعبان مى‏شود از افق اعلى منادى نداء مى‏کند: اى زائرین حسین علیه السّلام به اهل خود برگردید در حالى که آمرزیده شده‏اید، ثواب و اجر شما بر خدا است که پروردگار شما بوده و بر محمّد است که پیغمبر شما مى‏باشد.(7)

ابى حمزة از حضرت على بن الحسین علیهما السّلام روایت کرده است که این دو امام بزرگوار فرمودند:

کسى که دوست دارد صد و بیست و چهار هزار پیامبر با او مصافحه کنند؛ باید قبر حضرت حسین بن على علیهما السّلام را در نیمه ماه شعبان زیارت کند؛ چه آنکه ارواح انبیاء علیهم السّلام از خدا اذن گرفته تا آن جناب را زیارت کنند؛ پس به ایشان اذن داده مى‏شود، پنج تن از ایشان اولو العزم هستند.(8)

پی نوشت ها:

1. ابن بابویه، محمد بن على - غفارى، محمد جواد، من لا یحضره الفقیه / ترجمه غفارى، على اکبر ومحمد جواد و بلاغى، صدر، ج‏2، ص416، نشر صدوق - تهران، چاپ: اول، 1367ش.

2. ابن قولویه، جعفر بن محمد - ذهنى تهرانى، محمد جواد، کامل الزیارات / ترجمه ذهنى تهرانى، ص: 599، انتشارات پیام حق - تهران، چاپ: اول، 1377 ش.

3.کامل الزیارات / ترجمه ذهنى تهرانى، ص: 600

4. ابن بابویه، محمد بن على - مجاهدى، محمد على، پاداش نیکیها و کیفر گناهان / ترجمه ثواب الأعمال، ص211، انتشارات سرور - قم، چاپ: اول، 1381ش.

5. ابن بابویه، محمد بن على - آقا نجفى اصفهانى، محمد تقى، عیون أخبار الرضا علیه السلام / ترجمه آقا نجفى، ج‏1،220،انتشارات علمیه اسلامیه - تهران، چاپ: اول، بى تا.

6. کامل الزیارات / ترجمه ذهنى تهرانى؛ ص565

7. همان؛ ص592

8.کامل الزیارات / ترجمه ذهنى تهرانى، ص: 593