«جايگاه عقـل از ديدگاه آيـات و روايـات» عنوان پایان نامه سطح دو (کارشناسی) خانم  منصوره نوري از طلاب مدرسه علیمه حضرت فاطمه (س) تهران است که با راهنمایی استاد گرانقدر سركارخانم فاطمه شيرازي‌كيا در زمستان 1387 تهیه، تنظيم و دفاع شده است.


چكيده
در تفكر ديني و منابع روايي اسلامي، عقل از برترين مقام و منزلت برخوردار بوده و سرچشمه وجود و ريشه و اساس آفرينش به‌شمار آمده است.
عقل در لغت از ماده عقال است. و در معناي اصطلاحي قوه بازداشتن انسان از گفتار ناپسند است. قرآن‌كريم به صورت‌هاي گوناگون بر حجيّت‌عقل تأكيد كرده‌است و در آيات فراواني بر ضرورت آن تأكيد نموده‌است؛ همچنين علاوه‌بر آيات، در رواياتي فراواني نيز بر ضرورت شناخت آن اشاره شده‌است.
عقل همواره در نظام بشري جايگاهي بس رفيع داشته ‌است، بطوري‌كه عقل را بزرگترين و ارزشمندترين گوهر انساني دانسته‌اند.
براي عقل اقسام و درجاتي ذكر شده‌است كه اقسام آن عبارت‌است‌ از عقل‌نظري و عقل‌عملي و عقل طبع و تجربه. و درجات عقل به‌ترتيب از نازل‌ترين درجه كه عقل‌بالقوه است تا بالاترين درجه كه عقل بالفعل است ادامه دارد.
مطالعه و بررسي در روايات در باب عقل حاكي‌است كه اگر اسباب فراهم‌شود، عقل قابليت تكامل دارد كه اين تكامل بواسطه علم، عمل و اخلاق بدست خواهدآمد.
اما براي عقل طبق آيات و روايات نشانه‌هايي ذكر شده‌است كه اين نشانه‌ها عبارتند از: صمت و خاموشي، انديشيدن، شور و مشورت، و تجربه‌اندوزي. اما اگر عقل تكامل نيابد، مورد لغزش قرارگرفته و زائل مي‌شود كه نشانه زوال‌عقل است.

«عمل صالح در قرآن و روایات» عنوان پایان نامه سطح دو (کارشناسی) خانم سمانه پارسائی از طلاب مدرسه علمیه حضرت فاطمه (س) تهران است که با راهنمایی استاد گرانقدر سرکار خانم موسوی در سال  88 تهیه، تنظیم و دفاع شده است.

 چکیده

 عمل صالح، عملی است شرعی که از جانب خداوند به وسیله انبیاء و رسولان در غالب ادیان برای مردم معرفی می گردد و مهمترین وجه تمایز عمل صالح با دیگر اعمال در همین جنبه شرعی آن و انطباق با عقاید حقه پیامبران است.

عمل صالح که در آیات قرآن آمده است  به وسیله ادیان به مردم معرفی شده است، هر دینی عمل صالح مخصوص به خود دارد، عمل صالح عبارت است از کاری که فطرت بشر به آن رغبت داشته و سزاوار می داند از آدمی سر بزند، مصادیق نیز عموما شرعی هستند که با مفهوم به دست آمده از قرآن هماهنگ است.

از دیدگاه قرآن ارتباط مستقیمی بین ایمان و عمل صالح وجود دارد، اصولا این دو لازم و ملزوم یکدیگرند. عمل صالح زمانی مقبول درگاه الهی واقع خواهد شد که از ایمان نشات گرفته باشد.

برخی از آثار عمل صالح در قرآن عبارتند از: تکامل ایمان، رابطه معنوی با خدا و مردم، حیات طیبه، برخی از آثار عمل صالح در روایات عباتست از: قبولی اعمال، دوری از شیطان، هدایت الهی.

از جمله مقتضیات عمل صالح توبه، رزق حلال، تذکرو موانع آن دنیا طلبی، شرک و کفر و پیروی از هوای نفس است.

«زيارت از ديدگاه اسلام» عنوان پایان نامه طلبه مدرسه علمه حضرت فاطمه خانم  زهرا برهاني است ه به راهنمایی استاد گرانقدر سرار خانم موسوي در بهار 1388،  تهيه و تنظيم و دفاع شده است.

چكيده

زيارت در لغت به معني ميل، قصد و انحراف است و در اصطلاح تمايلي است كه افزون بر ميل و حركت حسّي، قلب هم گرايش جدي پيدا كرده و نسبت به مزور با اكرام قلبي و انس روحي همراه مي‌باشد.

فلسفه‌ي زيارت زنده نگه داشتن ياد و نام انسان‌هاي بزرگ و الهام گرفتن از آنها به عنوان اسوه پس از مرگ و … است.

رسالت و امامت دو جلوه‌ي الهي هستند و راه رسيدن به آنها و در پرتو آن قرب به حق، اتصال به رسول خدا (صلي‌الله عليه و آله) و عترت اوست و زيارت تفسير اين اتصال است و تنها طريق عملي تحقق اين اتصال مي‌باشد. و هدف غايي در زيارت، خدا و تقرب به او  است. از احاديث وارده از سوي پيامبر (صلي‌الله عليه و آله) اهداف ديگري نيز به دست مي‌آيد كه عبارتند از: 1ـ خشوع و ياد مرگ 2ـ دعا براي ميت و … زيارت بر دو نوع است زيارت مأثور و زيارت غيرمأثور و سه ركن دارد كه عبارتند از: 1ـ زائر 2ـ مزور 3ـ خصيصه‌اي نفساني به نام گرايش قلبي، كه با تعظيم مزور همراه است.

زيارت قبور آداب فراواني دارد كه از جمله‌ي آنها: غسل زيارت، اذكار غسل زيارت و… .

در آيه‌ي 84 سوره‌ي مباركه‌ي توبه، زيارت قبور مؤمنان امري جايز شمرده شده است و نهي وارده در آيه، مبني بر عدم زيارت قبور، مختص منافقان است.

از مجموع روايات وارده از طريق تشيع و اهل سنت (تمام چهار مذهب: حنفي، حنبلي، شافعي، مالكي) به دست مي‌آيد كه زيارت قبور امري جايز بلكه مستحب است. اما وهابيان زيارت قبور را شرك مي‌دانند و ابن تيميه شيعه را به دليل انجام اين عمل كافر مي‌داند و معتقد است از پيامبر هيچ‌گونه فرماني نسبت به زيارت قبور نرسيده است. در پاسخ وهابيان و ابن تيميه بايد گفت كه اولاً:‌ درخصوص زيارت قبور از پيامبر احاديث فراواني رسيده كه دال بر جواز زيارت است. ثانياً: خود پيامبر اين عمل را انجام مي‌داده‌اند و شيعه هم اين عمل را به عنوان اين كه (شعائر الله) است انجام مي‌دهد.

زيارت قبور مشتمل بر آثار دنيوي و اُخروي فراواني است. و آثار دنيوي در دو قسمت آثار فردي و اجتماعي مورد بحث قرار گرفته است.

«بررسی ماهیت مرگ از نظر قرآن و روایات» عنوان پایان نامه سطح دو (کارشناسی) خانم زهره شهرابی فراهانی است که به راهنمایی استاد گرانقدر  سرکار خانم تسبیحی در  بهار1388 تهیه ، تنظیم و دفاع شده است.

چکیده :

اندیشه مرگ همواره همراه آدمی بوده است و آرزوی جاودانه زیستن جزء تمنیات دست نیافته انسان بوده است. مرگ در برابر قوهی نامیه و نیروی رشد کننده حیوان و گیاه، از بین رفتن قوه عاقله یا نوعی خواب سنگین است. مردن در منطق قرآن تباهی نیست بلکه یک قانون الهی فراگیر استکه نیستی در یک نشئه و هستی در نشئه دیگر است. مرگها براساس اعمال انسان ها به دشوار و آسان تقسیم میشوند. ترس از مرگ در تمام گروههای مردم به نوعی موجود است و برای آسانی آن لحظات سخت باید که به احکام دین، صله رحم و نیکی به پدر و مادر توجه ویژه داشت.

وقتی عزرائیل برای قبض روح مومن میآید و او را به علت انس با فرزندان و بستگان و متعلقات در حرکت به آن عالم سنگین میبیند در پذیرش مومن قدری تأنی دارد. عدهای هنگام مرگ گرفتار زدن فرشتگانند؛ آنان کافرند ( یضربون وجوههم و ادبارهم ) آنچه بر انسان در لحظه مرگ وارد میشود قابل توصیف نیست اطراف بدن شل میشود، رنگ میپرد، زبان میگیرد، هنوز میبیند و میشنود ولی قدرت حرف زدن ندارد.

مامور مرگ همچنان روح اورا از اعضا جدامیکند، تازبان وگوش هم ازکار افتاده وفقط چشمانش میبیند وبه اطراف خود نگاه میکند، وتلاش وحشت وحرکات اطرافیان رامشاهده کرده ولی صدایی نمیشنود وحرفی هم نمی زند ودرلحظه آخر روح ازچشمها گرفته میشود و درمیان دوستان وبستگان همچون مرداری میافتد.

« شب و رمز وراز آن در قرآن» عنوان پایان نامه سطح دو (کارشناسی) خانم محبوبه توکلی از طلاب مدرسه علمیه حضرت فاطمه (س) است که در بهار 1388 به راهنمایی استاد گرانقدر سرکار خانم دادبه تهیه، تنظیم و دفاع شده است.

 چکیده:
     شب یکی از مواهب بزرگ الهی است، هم مایه آرامش روح و جسم است و هم سبب تعدیل حرارت آفتاب و ادامه حیات موجودات وبهترین زمان برای نیایش و عبادت پروردگار است و آغاز حرکت و جنبش در عالم حیات.

     دوستان خدا همیشه از عبادتهای شب برای تصفیه روح وحیات قلب و تقویت اراده، نیرومی گیرند.
بنابراین آمد و شد شب وروز ونظام دقیق تغییرات تدریجی آنها یکی از آیات خلقت و نشانه های خداست.
     آرامش و سکون که هدف از آفرینش شب قرار داده شده یک واقعیت مسلم علمی است که دانش امروز آن را به ثبوت رسانده است.

     یکی دیگر از وقایعی که خداوند آن را در شب قرار داده است شب قدر می باشد. شب قدر یک واقعه تاریخی منحصر به یک زمان خاص- پیامبر اسلام(ص) – نیست، شب قدر همراه با هستی از ابتدای خلقت دنیا بوده و تا قیامت خواهد بود. این جاودانگی شب قدر که برای همه زمانها و همه ملل است، یک موهبت الهی مسنمر برای هدایت و تکامل بشر است. پیامبر اکرم(ص) فرمودند: لیله القدر الی یوم القیامه.

     نوم در لغت همواره بصورت شرح الاسم ودر قالب مثالهای مختلف و با اضافه به مفاهیم گوناگون تفسیر شده و به معنای توقف، ایستای و راکد ماندن یک جریان آمده است.

     دانشمندان مسلمان با صراحت بیان می کنند که خواب قبل از آنکه یک پدیده جسمانی باشد یک امر روحانی است، خواب یک نوع قبض روح است به فرمان خداوند تبارک و تعالی.

     از مهمترین  فواید رویا عبارتند از: ارضاء آرامش روانی، ارائه پیام و راهنمائی، معرفی شخصیت درونی، آموزش و کشف.

    این رساله شامل تعدادی واژگان کلیدی است از قبیل: لیل، شب، رمز و راز که به تفصیل در موردشان صحبت شده است.