“هیچ‌کس کامل نیست!” این جمله را کم‌تر کسی قبول ندارد. همه ما می‌دانیم که ایرادهایی داریم، هم خودمان و هم اطرافیان‌مان، از قدیم گفته‌اند: گل بی‌عیب خداست.
پس برای رسیدن به آرامش نه از خودتان توقع داشته باشید که بی‌عیب و نقص باشید، نه از همسرتان و نه از هیچ‌کس دیگر، اما این‌که همه ما عیب‌هایی داریم، به معنی این نیست که تلاشی برای تغییر خود نکنیم. حتی تغییر رفتار در اطرافیان هم کار محالی نیست، اما هرکاری اصول خود را دارد که با شناخت این اصول، هم می‌توانیم خودمان را تغییر دهیم و هم به تغییرات مثبت عزیزان‌مان کمک کنیم.
در این یادداشت بیشتر در مورد این صحبت می‌کنیم که چگونه رفتارهای منفی خود را کم کنیم و به سمت رفتارهای مثبتی که لازم است، قدم برداریم.
بسیاری از رفتارهایی که باید ترک شوند، عادت‌های شما هستند، مثل خوردن مواد شیرین، استفاده زیاد از شبکه‌های اجتماعی و رفتارهایی از این‌دست. ترک عادت نه تنها موجب مرض نیست، بلکه نشانه قدرت است، اما کار سختی است. اگر شما هم بارها تصمیم به انجام رژیم غذایی خاصی گرفته باشید و هربار این‌کار ناتمام مانده باشد، خوب می‌دانید که این سخت‌بودن چه معنایی دارد. به‌وجودآوردن یک تغییر پایدار در رفتار، به هیچ‌وجه کار ساده‌ای نیست و معمولاً مستلزم صرف وقت و تلاش قابل ملاحظه‌ای است که اگر بدانید و قدم در راه بگذارید، راحت‌تر تا پایانش را طی خواهیدکرد.
یک تعریف مشخص از تغییر رفتار
اول از همه هدف‌تان را درست انتخاب کنید. این‌که بخواهید در یک ماه، 10 کیلوگرم وزن کم کنید یا زندگی زناشویی را که سال‌ها با مشکل همراه بوده است، در یک‌هفته رؤیایی و عاشقانه کنید، اصلاً هدف منطقی و قابل دسترسی نیست. وقتی هدف‌تان منطقی باشد، قدم‌های تغییر رفتاری که برای رسیدن به آن انتخاب می‌کنید هم منطقی و قابل اجراست. به‌جای مفاهیم کلی و انتزاعی باید برای خودتان مشخص کنید که قرار است چه تغییری در خودتان ایجاد کنید؛ مثلاً قرار است در طول یک هفته سعی کنید با صدای بلند با همسرتان حرف نزنید یا مثلاً به‌جای روزی پنج ساعت، نیم‌ساعت در شبکه‌های اجتماعی حضور داشته باشید. این قدم‌های مشخص کمک می‌کند تا تکلیف‌تان با خودتان و رفتارهایی که باید انجام دهید، مشخص شود.
امید و دیگر هیچ
اگر واقعاً هدفی را انتخاب می‌کنید و برای رسیدن به آن می‌خواهید عادت و اخلاقی را در خود ایجاد یا حذف کنید، بهتراست در قدم اول هفت کفش‌آهنی بپوشید و هفت عصای آهنی بردارید. شما در این راه به امید و پشتکار بیشتر از هر چیز دیگر نیازدارید.
رسیدن به هر تغییری با هر درجه از دشواری، ممکن است؛ به شرطی که وسط راه ناامید نشوید و شکست‌خوردن را بخشی از مسیر بدانید. اگر قرار است زندگی مشترک خود را از فروپاشی نجات دهید، شما نیاز به مجموعه‌ای از تغییرات رفتاری دارید. تغییر در عادت‌ها و سبک‌زندگی که به هیچ‌وجه ساده نیست، اما وقتی امید دارید که با ایجاد هرکدام، یک‌قدم به عشق رؤیایی که آرزویش را داشتید، نزدیک‌تر می‌شوید، تحمل سختی‌های راه آسان‌تر می‌شود.
کسب آمادگی‌های لازم
زمان مدرسه را به‌خاطر دارید؟ زمانی‌که امتحان ریاضی داشتید، جزوه‌های علوم را نمی‌خواندید، کتاب و جزوه‌های ریاضی را مطالعه می‌کردید، برای رفتن به سر جلسه با خود، خط‌کش و گونیا و پرگار می‌بردید، و این‌ها یعنی خود را مجهز به چیزهایی می‌کردید که لازم بود. برای تغییر رفتار مطلوب هم باید مجهز شوید. چیزهایی را که لازم دارید، در کوله‌پشتی‌تان بگذارید و آن‌وقت راهی شوید. بدون آمادگی به دل جاده زدن، این امکان را دارد که میانه راه بمانید و مقصد را فراموش کنید. وقتی قرار است کالری غذاهای‌تان را کم کنید، باید جایگزین‌های مناسبی برایش پیدا کنید و همراه‌تان باشد؛ مثلاً به‌جای شکلات، در کیف‌تان توت خشک داشته باشید. وقتی قراراست با همسرتان حرف بزنید و سکوت باعث دوری‌تان نشود، موضوعی را بیابید و قراری بگذارید تا هر هفته در روز مشخصی در مورد آن حرف بزنید. این‌که برای تغییر رفتارتان آماده‌باشید، یعنی برای امتحان لوازم مورد نیاز را برداشته‌اید.
نگاهی به عقب
وقتی قدم در راه گذاشتید، نیاز دارید تا چند وقت یک‌بار بایستید، به عقب سر و راه طی‌شده نگاه کنید. این کار دو فایده دارد. اول این‌که مسیر طی‌شده به شما امید می‌دهد، دل‌تان را قرص می‌کند که بخش زیادی از راه را آمده‌اید. دیدن پیچ و خم‌های جاده‌ای که پشت‌سر گذاشتید، حس خوبی از موفقیت را به شما القا می‌کند، فکرکنید که دو ماه گذشته و شما توانسته‌اید با همسرتان بدون دعوا و سوءتفاهم صحبت کنید، یا توانسته‌اید وزن قابل ملاحظه‌ای را کم کنید؛ در این‌صورت محاسبه مراحل طی‌شده، امیدوارتان خواهد کرد.
اما فایده دیگر این ارزیابی، پیداکردن اشتباهات و نکاتی است که کمک می‌کند تا بقیه مسیر را راحت‌تر طی کنید. مثلاً بررسی می‌کنید که زمان‌هایی رژیم غذایی را شکسته‌اید که در خانه شیرینی خامه‌ای داشتید، زمان‌هایی با همسرتان بحث‌تان شده که بعد از مراجعت از مهمانی خانوادگی آن‌ها، در مورد موضوعی صحبت کردید. در این‌صورت می‌دانید که برای ادامه راه باید مراقب باشید که در خانه‌تان شیرینی نباشد و اگر هم کسی هدیه می‌آورد خیلی زود به دیگران بدهید تا وسوسه نشوید خودتان به سراغش بروید، یا وقتی از مهمانی‌های خانوادگی برمی‌گردید و از موضوعی ناراحت هستید، زمان مناسبی برای گفت‌وگو و انتقاد نیست، بلکه بگذارید چند روز آینده وقتی آرام شدید، با هم حرف بزنید.
هزینه‌هایی برای زندگی بهتر
شما باید برای تغییر هزینه بدهید؛ هر انتخابی هزینه‌های خاص خود را دارد. زندگی‌تان یک‌شبه و به روش جادوگران فیلم‌های تخیلی، از این‌رو به آن‌رو نخواهدشد. صبر، ثبات‌قدم، توکل به‌خدا و اراده لازم است تا بتوانید زندگی‌تان را تحت کنترل بگیرید، عادت‌های غلط‌تان را حذف کنید، اخلاق‌های مطلوب را ایجاد کنید و رابطه‌های‌تان را ترمیم و بازسازی کنید. کار سختی است، اما ارزش تلاش‌کردن را دارد.
در یادداشت بعد با ما همراه باشید تا چم و خم‌های ایجاد تغییر در اطرافیان مخصوصاً شریک زندگی را با هم مرور کنیم. زندگی‌تان پر از تغییرات زیبا.
نویسنده ندا داوودی
