با پیشرفت در زندگی شغلی، فرصت های سخنرانی در برابر جمع افزایش می یابند. ممکن است زمانی لازم باشد در برابر کارکنان خود موضوعی را ارائه دهید، یا مثلاً در میزگردی شرکت کنید، یا از شما خواسته شود به دانشجویان حوزه ی فعالیت خود توصیه هایی بکنید. اما اتفاقی که در چنین مواقعی برای خیلی ها می افتد این است که از اضطراب زیاد، تیک های عصبی پیدا می کنند. مثلاً بدون اینکه متوجه باشند، مدام آب دهان خود را قورت می دهند و وقتی متوجه این موضوع می شوند، کنترل آن برایشان سخت تر می شود و این تلاش و تقلای مفرط باعث می شود دست و پایشان را گم کنند و رشته ی کلام از دستشان در برود. این نوع اضطراب یک مشکل جدی است. آنقدر جدی که فرد مورد نظر هر لحظه به این فکر می کند که از پشت تریبون پایین برود، ساختمان را ترک کند، راه منزلش را در پیش بگیرد و برود خودش را جایی پنهان کند. خیلی از کسانی که با این مشکل مواجه می شوند به مصرف دارو های آرام بخش رو می آورند و کم کم به استفاده از آن عادت می کنند. اما مشکل دیگری که استفاده از دارو برای سخنرانی در برابر جمع به وجود می آورد این است که ویژگی هایی که برای یک سخنرانی مؤثر مهم به شمار می روند را در فرد بی اثر می کنند. دو نمونه ی بارز این ویژگی ها تمرکز و اشتیاق است.
دو نکته در این میان وجود دارد که فهمشان می تواند به فرد کمک کند. اول اینکه می توان با استفاده از قوانین خاصی در برابر هر جمعی سخنرانی کرد و دوم اینکه، یک سخنرانی واقعاً مؤثر نیازمند این است که قوانین را نادیده بگیرید و فقط صحبت کنید. هرچه باشد سخنرانی هم گفتگویی است میان شما و یک عده آدم دیگر که از شرکت در بحث خودداری می کنند.
نکته اینجاست که هیچ کس بدون تمرین زیاد و سخنرانی های متعدد نمی تواند یکراست به نکته ی دوم برسد. پس همین ابتدای کار بهتر است به سراغ قوانین سخنرانی برویم.
استفاده از فرمول برای سخنرانی
فرمول های زیادی برای انتخاب پیش روی شما قرار دارند.
مثلاً می توانید از فرمول کهنه ی همه ی سخنرانی ها استفاده کنید:
۱- به مخاطبان خود بگویید درباره ی چه می خواهید صحبت کنید
۲- برای آن ها صحبت کنید
۳- به آن ها بگویید درباره ی چه صحبت کردید
از فرمول جادویی دیل کارنیگی هم می توانید بهره بگیرید:
۱- یک داستان واضح شخصی در ارتباط با موضوع سخنرانی خود تعریف کنید
۲- به مخاطبان خود پیشنهاد انجام یک کار خاص را بدهید
۳- برای آنها به طور کامل و شفاف توضیح دهید چرا از انجام آن کار منتفع خواهند شد
فرمول چرچیل برای سخنرانی را هم می توان مد نظر داشت:
۱- با یک داستان یا نقل قول قدرتمند و غافلگیر کننده شروع کنید
۲- روی یک پیام خاص که بتوان آن را در یک جمله منتقل کرد تمرکز کنید و آن را نقطه ی عطف صحبت های خود قرار دهید
۳-از زبانی ساده بهره بگیرید
۴- همه چیز را توصیفی شرح دهید
۵- پایانی هیجانی و ناگهانی داشته باشید
فرمول سخنرانی های TED هم بد نیست:
۱- سخنرانی خود را با یک داستان شخصی آغاز کنید که بیانگر اهمیت موضوع سخنرانی برای شماست
۲- یک داستان شخصی دیگر به قبلی اضافه کنید
۳- یکی دیگر هم تعریف کنید
۴- از اینکه در سخنرانی خود بسیار حرفه ای عمل می کنید به وجد بیایید
۵- از داستان هایی که تعریف کرده اید نتیجه ای غافلگیر کننده بگیرید که در یک جمله بتوان آن را منتقل کرد، به گونه ای که همه دوست داشته باشند بلافاصله آن را روی شبکه های اجتماعی به اشتراک بگذارند.
در نظر داشته باشید که فرمول های مختلفی برای سخنرانی وجود دارد، اما وجوه مشترک همه ی آنها سه چیز است: سادگی، انگیزش و تکرار.
به اندازه و یا کمتر از وقت اختصاص داده شده به خود صحبت کنید. هیچ کس محفل یک سخنرانی را با آرزوی یک سخنرانی طولانی تر ترک نمی کند.
در تمام طول صحبت خود، حتماً حداقل با پنج نفر از حاضران ارتباط چشمی داشته باشید: چهار تا در چهار گوشه، و یکی هم در میان جمع. به واقع به آنها نگاه کنید و با آنها صحبت کنید. برای اینکه احساس راحت تری داشته باشید تصور کنید در حال پاسخ دادن به سؤالاتی هستید که هر کدام از آنها مطرح کرده اند.
حاضرین در سخنرانی را مخاطب قرار دهید. جمله ای مثل «از اینکه اینجا هستم تا برای شما صحبت کنم بسیار خوشحالم» از جمله ای مثل «از اینکه اینجا هستم بسیار خوشحالم» جمله ی به مراتب مشارکت طلبانه تری به شمار می رود.
هنگام صحبت کردن دهان خود را اندکی بیشتر از حالت معمولی باز کنید و اجازه دهید تک تک حروف به طور کامل ادا شوند. بلند تر صحبت کنید و به این بیندیشید که همه طرف شما هستند. آنها هم مثل شما می خواهند این سخنرانی تا آنجا که ممکن است هیجان انگیز و جالب باشد. آنها هم به موفقیت بیشتر شما می اندیشند.