نهج ‏البلاغه یکی از مهمترین میراث امیرالمؤمنین علی علیه‏السلام است که به عنوان منبع معارف الهی و متضمن روشهای سیاسی اداره جامعه به وسیله انسان آسمانی است.

در میان عبارتهای نهج‏البلاغه برخی از عبارات ناظر به ویژگی هایی از زنان می‏باشد که شایسته است از نظر سند و دلالت مورد مطالعه قرار گیرد تا دیدگاه امیرالمؤمنین در این زمینه آشکار و روشن گردد. در این نوشتار سعی بر ان است با روش پذیرفته شده در علم رجال نسبت به ارزشیابی صدور گفتارها و فرمایشات آن حضرت پرداخته و مدلول فرمایشات آن حضرت با توجه به مقتضیات و شرایط صدوری روایت مورد بررسی قرار دهیم.

این مقاله شامل یک مقدمه و دو گفتار و خاتمه می‏باشد که فگتار اول درباره سند خطبه 79 حضرت علی علیه‏السلام در زمینه ویژگی‏های زنان می‏باشد و گفتار دوم از دلالت حدیث بحث می‏شود که آیا از نظر دلالی تام است یا باید آن را توجیه کرد و مورد دقت و بررسی قرار داد.

گفتار اول شامل دو فصل است فصل اول که به بررسی سند فراز نخست خطبه 79 پرداخته و فصل دوم از سند فراز دوم بحث می‏شود که در ضمن هر دو فصل از سند روایاتی که متضمن معنای هر دو فراز خطبه هستند نیز بحث می‏شود.
گفتار دوم نیز شامل دو فصل است که فصل اول از دلالت فراز نخست حدیث بحث می‏شود و گفتار علماء در رابطه با آن مطرح می‏شود به همراه روایت امتحان الاوصیاء که تا اندازه زیادی واقعه جمل را واضح می‏کند، و فصل دوم از دلالت فراز دوم حدیث به همراه سایر احادیث وارد بحث می‏شود.

ادامه »

«رجعت» در لغت به معناى «بازگشت» است. لغت‏شناسان در توضیح واژه «رجعت» گفته‏اند: «رجعت، مصدر مرة از ماده «رجوع» به معناى یکبار بازگشتن یا بازگردانیدن است.»(1)

و نیز در «اقرب الموارد» درباره واژه «رجعت» آمده است: «رجع الرجل رجوعا و مرجعا، و معه انصرف … هو یؤمن بالرجعة، اى بالرجوع الى الدنیا بعدالموت» (2) یعنى رجوع به معناى بازگشت است و فلانى به رجعت ایمان دارد، یعنى او به رجوع به دنیا پس از مرگ اعتقاد دارد؛ پس واژه رجعت در لغت به معناى «یکبار بازگشت یا بازگردانیدن» است. ناگفته نماند که اصل «رجوع» که به معناى بازگشتن و بازگردانیدن (لازم و متعدى) به کار رفته است؛ مثل: «فرجع موسى الى قومه غضبان أسفا» (3) و «فإن رجعک الله الى طائفة منهم…» (4) که واژه «رجع» در آیه شریفه نخست، لازم است، چنان‏که گفته مى‏شود: «رجع الرجل» و در آیه شریفه دوم، متعدى مى‏باشد. ازاین‏رو، واژه «رجعت» که مصدر مرة از ماده رجوع است، به معناى یکبار بازگشتن و یا بازگردانیدن به حال اوّل است.

البته الفاظ مختلفى براى بیان این اصل اعتقادى در قرآن‏کریم و روایات اسلامى به کار رفته است، مانند: رجعت، ایاب، کره، رد، حشر، که همه در معناى بازگشت مشترکند، ولى در میان همه این الفاظ لفظ رجعت مشهورتر است.

معانى اصطلاحى

رجعت همانند بسیارى از واژه‏ها علاوه بر معناى لغوى، در علوم مختلف در معانى گوناگونى به کار رفته، و با توجه به این معانى است که مى‏توانیم تصویر و شناخت صحیحى از معناى مورد بحث داشته باشیم. لغتنامه دهخدا معانى اصطلاحى مختلفى براى رجعت برشمرده است، که به اختصار اشاره مى‏شود:

ادامه »

شكل‌گيري شخصيت قبل از بلوغ، پديده روانشناختي قابل اهميتي است. به همين دليل بسياري از خانواده‌ها در اين دوران حساسيت زيادي نشان داده و تمايل به تربيت فرزنداني دارند كه به لحاظ سواد و داشتن دانش روز داراي امتيازهايي قابل توجه باشند.

به دليل حساسيت‌هاي والدين، روانشناسان تحقيقات زيادي را پيرامون ويژگي‌هاي كتاب و كتابخواني در اين دوران و اثر آن بر كودك و نيز تأثيرات آن در بزرگسالي انجام داده‌اند که مطابق با یافته های آنها به طور خلاصه می توان گفت عادت دادن کودک به خواندن کتاب تاثیر بسزایی بر آینده او خواهد داشت.

كودك در سنین خیلی پایین ( شیرخوارگی ) كه دركی از معانی واژه ها ندارد و تفاوت ظریف موجود بین آنها را نمی فهمد، از شنیدن صداهای متنوع والدین و دیدن احساسات و عواطف او زمانی که برایش قصه ای کودکانه را تعریف می کند و یا کتابی را می خواند لذت می برد .

در واقع ادای عبارت های داستان توسط والدین حاوی علایم و نشانه هایی است كه احساسات کودک و والد را نسبت به هم بیشتر و عمیق تر می کند.

كودكان حتي وقتي خيلي كوچك‌اند از كتاب خواندن لذت مي‌برند. آنها از ارتباط با والدينشان و نشستن در كنار آنها و توجه آنها احساس راحتی و رضايت مي‌كنند .

ادامه »

از آنجا که زنان نیمی از جامعه انسانی هر اجتماعی را تشکیل می دهند ارزیابی موقعیت و جایگاه آنان برای دستیابی به فرهنگ و مشی آن اجتماع می تواند به عنوان یکی از شاخصهای اصلی ارزیابی محسوب شود.

فرهنگ غربی علی رغم ادعاهای خود در رعایت حقوق زن همواره با افراط و تفریط در این حوزه وارد شده است و نگاهي اهانت آميز همراه با تحقير شخصيت و هويت زن داشته است و با به وجود آوردن موج فمنیسم های مارکسیستی، سوسیالیستی، لیبرالیستی و حتی فمنیسم انجیلی در اوایل قرن نوزدهم، ارزش زن را با برهنگی او ارتباط داده، انسان بودن او را از یاد برده است و بر نگاه ابزاري و تجاري خود، نگاه تخريبي نيز افزوده است.

منشاء به وجود آمدن این موج از آنجایی آغاز شد که  نه دین و نه جریان ضد مسیحیت در جامعه غربی نتوانست درک مناسبی از نیازهای زن ارائه دهد، بنابراین اضطرار حاکم بر حوزه زنان در این جوامع سبب به وجود آمدن این موج فمنیسمی شد که در نهایت علی رغم ادعاهای دور و دراز آن، ارزش زن با برهنگی او ارتباط پیدا کرد و انسان بودن یک زن از یاد برده شد.

اما فرهنگ اسلامی با قدمتی بیش از 1400 سال، نه تنها نگاه ابزاری و تجاری به زن نداشته بلکه همواره زن را موجودی محترم، مستقل، لطیف و ارزشمند دانسته است.

ادامه »

«جعاله در فقه و قانون جمهوری اسلامی ایران» پايان نامه سطح دو (كارشناسي) خانم نعیمه نوری کمالی  است که در سال 88-1387 به راهنمایی سرکار خانم موسوی استاد فقه و اصول راهنمایی و دفاع شد.

این پایان نامه در کتابخانه مدرسه علمیه حضرت فاطمه (س) تهران، موجود است و علاقمندان می توانند جهت استفاده به این مرکز مراجعه نمایند.

چکیده پایان نامه:

جعاله مشتق از مصدر جعل به معنای نهادن و قرار دادن مي‌باشد و در معنی پاداشی که به عامل مي‌دهند استعمال مي‌شود و در اصطلاح جعاله ملتزم شدن به عوض در مقابل عمل حلالی که مقصود عقلاست به کار مي‌رود. قانون مدنی ما در فصل هفتم به بررسی جعاله پرداخته است. مشروعیت جعاله را مي‌توان از قرآن، سنت، اجماع و عقل بدست آورد.

با توجه به چگونگی ایجاب جعاله را به دو نوع عام و خاص مي‌توان تقسیم نمود و در عقد بودن جعاله خاص کمتر تردید شده است ولی درباره ماهیت جعاله عام فقها و حقوقدانان با هم اختلاف نظر دارند. عده ای جعاله را عقد و گروه کثیری آن را از ایقاعات دانسته‌اند و قانون مدنی نیز حکم صریحی در این باره ندارد. جعاله سه رکن اساسی دارد که عبارت است از جاعل، عامل و جعل.

جاعل باید دارای اهلیت کامل برای معامله باشد ولی چنین شرطی در عامل گذاشته نشده است. جعل باید برای عامل قابل تملک باشد هر چند که از همۀ جهات معلوم نباشد و عمل نیز باید مشروع و عقلایی باشد و بر عامل واجب نباشد.

عامل باید با درخواست جاعل مورد جعاله را انجام دهد وگرنه مستحق چیزی نمي‌باشد. عامل ممکن است متعدد باشد که در اجرت شریک خواهند بود.

جعاله به نظر فقها و حقوقدانان عقدی جایز است و برای هیچیک الزام آور نیست ولی اگر جاعل در اثناء عمل رجوع نماید باید اجرت المثل عمل عامل را بدهد ولی عقد جعاله نسبت به عامل در هر صورت جایز است خواه قبل از اقدام به عمل باشد یا پس از آن.

عامل جعلی را که در مقابل عملی قرار داده شده است تنها با تسلیم عمل به عامل مستحق مي‌گردد و اگر هر کدام از شرایط جاعل یا عامل یا جعل و عمل از بین برود جعاله باطل خواهد گشت.